یکی از جدیدترین و بهترین روش‌های جایگزینی دندان از دست رفته، استفاده از ایمپلنت دندان می‌باشد. ایمپلنت یا کاشت دندان با بریج یا دندان مصنوعی متفاوت می‌باشد. با وجود این که ایمپلنت دندان نیز باعث پر کردن جای دندان از دست رفته می‌شود، ولی در این روش از جراحی استفاده می‌شود. در این مقاله اطلاعات مورد نیاز در ارتباط با درد کاشت ایمپلنت دندان ارائه می‌شود.
نحوه استفاده از ایمپلنت دندان
مراحل کاشت ایمپلنت دندان به شرح زیر می‌باشد:
- مرحله 1: ابتدا از بی‌حسی موضعی استفاده می‌شود. تا زمانی که محل مورد نظر به طور کامل بی‌حسی نشده باشد، درمان آغاز نمی‌شود.
- مرحله 2: جهت قرارگیری پست تیتانیومی (ایمپلنت دندان)، فضایی در لثه‌ها و استخوان فک ایجاد می‌شود. دندانپزشک از برنامه‌ریزی سه‌بعدی رایانه‌ای برای قرارگیری دقیق ایمپلنت جهت دست‌یابی به نتیجه بلندمدت استفاده می‌کند.
- پست وارد محل مورد نظر شده و ثابت نگه داشته می‌شود. جهت بهبود در چند ماه بعدی، یک روکش ایمپلنت بر روی پست قرار داده می‌شود. در برخی از مواقع، جهت کمک به بهبود لثه، به یک یا دو بخیه نیاز می‌باشد.
آیا ایمپلنت دندان باعث ایجاد درد می‌شود؟
قرارگیری و استفاده از ایمپلنت دندان شامل دو بخش جراحی و بهبودی می‌باشد. ایمپلنت با جراحی توسط پزشک در محل مورد نظر قرار می‌گیرد. پیش از آغاز درمان، پزشک از بی‌حسی موضعی استفاده می‌کند.
پس از این که ناحیه مورد نظر کاملا بی‌حس شد، دندانپزشک برشی ایجاد کرده تا به استخوان فک دسترسی داشته باشد. با توجه به این که این ناحیه کاملا بی‌حس می‌باشد، هیچ دردی از جانب بیمار احساس نخواهد شد.
سپس سوراخی برای قرارگیری ایمپلنت در ناحیه مورد نظر ایجاد خواهد شد. در این مرحله نیز با توجه به این که استخوان فک دارای هیچ عصبی نمی‌باشد، دردی بروز نخواهد کرد. بیشترین احساس ناراحتی در این حالت، احساس فشار می‌باشد و هیچ دردی در زمان ایجاد سوراخ حس نخواهد شد. سپس ایمپلنت در محل مورد نظر ثابت نگه داشته خواهد شد. کل روند بی‌حس کردن، ایجاد برش، سوراخ کردن و نصب ایمپلنت حدود 1 ساعت طول می‌کشد. پس از نصب، برش توسط دندانپزشک بسته می‌شود. تا زمانی که بی‌حسی موضعی همچنان دارای تاثیر باشد، بیمار هیچ دردی را در حین کاشت ایمپلنت دندان حس نخواهد کرد. پیش از آغاز درمان امکان دارد داروی مُسکن مصرف شود تا زمانی که اثر بی‌حسی از بین برود، بیمار دردی حس نکند. پس از این مرحله، روند بهبود آغاز می‌شود.
دوره بهبودی
پس از پایان اثر ماده بی‌حسی، امکان دارد حساسیت به لمس یا فشار ایجاد شود. این حالت قابل کنترل می‌باشد. امکان دارد دندانپزشک استفاده از داروی مُسکن بدون نیاز به نسخه را جهت درمان درد بعد از ایمپلنت دندان در زمان دوره بهبودی توصیه کند. بیمار بایستی تمامی نکات مربوط به اقدامات مراقبتی و روش‌های کاهش درد ایمپلنت دندان را رعایت کند. با توجه به وجود مقداری ورم مختصر برای مدت 2 تا 3 روز، رعایت اقدامات مربوط به کاهش درد کاشت دندان ضروری می‌باشد. این اقدامات شامل موارد زیر می‌باشند:
- خودداری از به کار بردن نی برای مدت 24 ساعت پس از جراحی
- شستشوی دهان با آب و نمک روز پس از جراحی، 3 تا 4 بار در روز
- خودداری از مصرف مواد غذایی داغ برای مدت 48 ساعت پس از جراحی
- مصرف مواد غذایی مایع برای مدت 24 تا 48 ساعت
- خودداری از مصرف سیگار برای مدت حداقل 3 روز پس از جراحی
- مصرف استامینوفن برای تسکین درد بعد از ایمپلنت دندان
روند بهبود برای هر شخصی متفاوت می‌باشد. به طور کلی نباید میزان زیادی درد در زمان کاشت ایمپلنت و دوره بهبود وجود داشته باشد. در صورت وجود درد، به مراقبت پزشکی جهت رفع دندان ایمپلنت شده نیاز است و بایستی به دندانپزشک مراجعه شود. طبق نظر بیشتر بیماران، میزان درد در ایمپلنت دندان بسیار کمتر از درد ناشی از کشیدن دندان است.
دوره بهبودی پس از ایمپلنت دندان چقدر طول می‌کشد؟
بسیاری از بیماران از ساده بودن روند ایمپلنت دندان متعجب می‌شوند. بیمار می‌تواند روز پس از ایمپلنت دندان، فعالیت‌های روزانه خود را ادامه دهد.
در ارتباط با درمان درد بعد از ایمپلنت دندان در منزل، توصیه می‌شود که از داروهای مُسکن بدون نیاز به نسخه مانند ادویل استفاده شود. مشابه هر گونه درمان‌های دندان‌پزشکی بایستی از خوردن مواد غذایی سفت خودداری شود. استفاده از کیسه یخ به کاهش ورم کمک می‌کند.
جلوگیری از بروز درد ایمپلنت دندان
امکان دارد پیش از جراحی، دندانپزشک مصرف داروی مُسکن را به بیمار توصیه کند. این اقدام باعث می‌شود تا پس از رفع اثر داروی بی‌حسی، از عدم بروز درد اطمینان حاصل شود.
بروز مقداری درد پس از جراحی طبیعی می‌باشد؛ ولی دندانپزشک جهت رفع درد به بیمار کمک می‌کند. امکان دارد دندانپزشک برنامه ویژه اقدامات مراقبتی جهت رفع درد کاشت دندان را به بیمار ارائه دهد. به این ترتیب از عدم بروز درد دندان در دوره بهبودی اطمینان حاصل می‌شود.
روش‌های دیگر جهت درمان درد بعد از ایمپلنت دندان در منزل
- استفاده از کیسه یخ جهت کمک به رفع درد و کاهش ورم
- شستشوی دهان با آب و نمک گرم. امکان دارد این روش سبب سوزش شود ولی به از بین رفتن هر گونه عفونت باکتریایی کمک می‌کند.
- استراحت به میزان کافی. (خودداری از بلند کردن اشیاء سنگین و عدم انجام فعالیت‌های سنگین ورزشی)
- مصرف غذاهای سرد، نرم و پوره شده. برای نمونه امکان دارد دندانپزشک مصرف اسموتی سرد یا ماست را به بیمار توصیه کند.
کل روند ایمپلنت دندان حدود 1 ساعت طول می‌کشد و تقریبا دردی ایجاد نمی‌کند؛ فقط امکان دارد بروز فشار در طول روند درمان سبب ایجاد احساس ناراحتی شود.
با رعایت نکات توصیه شده از جانب پزشک، در طول مدت 10 روز بهبودی حاصل می‌شود.
جهت کاهش احتمال بروز عفونت پس از جراحی، بیمار بایستی استراحت کند و از کار مرخصی بگیرد. به منظور کمک به روند بهبود بایستی از مواد غذایی سرد و غذاهایی استفاده شود که مصرف آن برای بیمار دشوار نباشد.
روش‌های جدید کاشت ایمپلنت دندان برای کاهش درد و خونریزی
امروزه از روش‌های نوینی برای ایمپلنت دندان استفاده می شود که با ایجاد کمترین میزان برش در لثه، به کاهش درد و ناراحتی بیمار کمک می‌کنند. این روش‌ها عبارتند از:
ایمپلنت بدون درد و بدون جراحی به روش پانچ
در روش ایمپلنت بدون درد و جراحی که با نام ایمپلنت به روش پانچ شناخته می‌شود، ایمپلنت بدون بالا آوردن فلپ (لثه‌ها) در محل قرار داده می‌شود؛ در حالی که در روش رایج و و سنتی، قرارگیری ایمپلنت به ایجاد تغییر قابل توجه در بافت نرم نیاز دارد. مهم‌ترین ایراد روش‌های سنتی و رایج، زمان بهبودی است که حداقل 60 روز طول می‌کشد. ولی بایستی توجه شود که استفاده از روش ایمپلنت بدون درد و جراحی به روش پانچ به علت برش نخوردن لثه و ایجاد کمترین عارضه، باعث کاهش درد ایجاد شده به کمترین میزان ممکن می شود.
ایمپلنت به روش پانچ دارای مزایای مختلفی می‌باشد از جمله:
- کمترین آسیب‌دیدگی در زمان جراحی
- درد بسیار کمتر
- حفظ خون‌رسانی اطراف استخوان کرستال (عدم تحلیل استخوان)
- تسریع روند بهبود (عدم نیاز به بخیه)
- گذاشتن پروتز بر پایه ایمپلنت همزمان با کاشت ایمپلنت
- گزینه درمانی مناسب برای بیماران مبتلا به دیابت و فشار خون بالا
ایمپلنت دیجیتال هدایت‌شونده دندان
در این روش از فن‌آوری رایانه‌ای و جراحی برای افزایش دقت در قرارگیری ایمپلنت استفاده می‌شود. استفاده از این روش به دندانپزشک برای ایجاد کمترین میزان برش کمک می‌کند و در نهایت باعث درد و خونریزی بسیار کمتری می‌شود. ایمپلنت دیجیتال هدایت‌شونده شامل روش پیچیده دیجیتالی کردن داده‌های مربوط به بیمار و استفاده از داده‌های دیجیتالی برای قرارگیری ایمپلنت در محل دقیق مورد نظر در استخوان می‌باشد. نرم‌افزار از داده‌های CT استفاده کرده و یک مدل دیجیتالی سه‌بعدی مجازی از فک بالا یا پایین بازسازی می‌کند و تمامی ساختارهای مورد نظر با موقعیت و اندازه دقیقشان را نمایش می‌دهد. این نرم‌افزار همچنین امکان نمایش مقطعی و سراسری ساختارهای دندانی را نیز فراهم می‌کند. از مدل سه بعدی مجازی برای طرح‌ریزی برنامه درمانی استفاده می‌شود. ساختارهای آناتومی مانند عصب آلوئولار تحتانی، حفره بینی و دندان‌های مجاور توسط نرم‌افزار ارزیابی می‌شوند. نرم‌افزار همچنین امکان ارزیابی تراکم استخوان برای تعیین بهترین محل قرارگیری ایمپلنت جهت یکپارچگی استخوانی را فراهم می‌سازد. سپس می‌توان ایمپلنت‌های مجازی را از لحاظ طول، قطر و معیارهای دیگر انتخاب کرد. بر اساس داده‌های به دست آمده از نرم‌افزار و مدل مجازی سه بعدی می‌توان ایمپلنت مجازی را در بهترین محل ممکن مورد استفاده قرار داد. در صورت استفاده از چندین ایمپلنت، توسط این نرم‌افزار از قرارگیری موازی ایمپلنت‌ها اطمینان حاصل می‌شود.
سوال‌های رایج در مورد درد ایمپلنت دندان
آیا درد بعد از ایمپلنت دندان طبیعی است؟
بروز درد خفیف تا حدود یک هفته پس از جراحی طبیعی می‌باشد. با وجود این که نباید در زیادی وجود داشته باشد، امکان دارد حساسیت به لمس یا فشار در نزدیکی ناحیه جراحی برای مدت یک هفته پس از جراحی وجود داشته باشد.
درد بعد از ایمپلنت دندان چند روز طول می‌کشد؟
در بیشتر موارد، درد در مدت 3 تا 5 روز پس از درمان به اوج خود رسیده و سپس کاهش پیدا می‌کند. در پایان هفته اول پس از جراحی، درد به حداقل رسیده و یا رفع می‌شود.
علت درد بعد از ایمپلنت دندان چیست؟
در بیشتر موارد، درد بعد از ایمپلنت دندان در قسمت لثه‌ها و استخوان اطراف ایمپلنت ایجاد می‌شود. درد زیادی که پس از گذشت چندین روز کاهش نیابد و با تورم زیاد همراه باشد می تواند نشانه عفونت ایمپلنت دندان باشد. عفونت ایمپلنت دندان شایع‌ترین علت بروز درد اطراف ایمپلنت محسوب می‌شود. عفونت در اثر هجوم باکتری به استخوان اطراف ایمپلنت ایجاد می‌شود. این حالت مشابه بیماری لثه می‌باشد.
چه مسکنی برای درد بعد از ایمپلنت دندان مناسب است؟
مصرف مسکن‌هایی مانند ایبوبرفن و استامینوفن می‌تواند به کاهش درد بعد از ایمپلنت دندان هنگامی که اثر بی‌حسی از بین می‌رود، کمک کند.
