وقتی دچار درد شدید و ناگهانی دندان می‌شوید سریعاً اینترنت را زیر و رو می‌کنید تا درمان معجزه‌آسایی را پیدا کنید که بتواند، تا زمان مراجعه‌تان به دندانپزشکی، درد شما را تسکین بدهد. در همین حال، بعضی از دوستان و بستگان یک سری داروی خانگی فوری را برای تسکین دندان دردتان پیشنهاد می‌کنند که قسم می‌خورند قبلاً برای آن‌ها جواب داده است. اما، باید توجه داشته باشید که در اکثر موارد دندان درد ناشی از مشکلی است که قطعاً به درمانی مؤثرتر از روغن میخک و مقداری پنبه نیاز دارد.
راهکارهای کاهش دندان درد، موقتی هستند.
نتایج بلند مدت هیچ یک از درمان‌های خانگی دندان درد به طور علمی اثبات نشده است. تنها راه برای درمان سریع و قطعی دندان درد مراجعه به دندانپزشکی است. چراکه دندانپزشک می‌تواند مشکل دندان را به درستی تشخیص داده و درمان کند.
البته، با این حال هم خیلی از مردم، به دلایل زیر، به راه‌های خانگی درمان دندان درد رو می‌آورند:
- ترس از دندانپزشکی و اضطراب دندانی.
- اعتقاد به درمان‌های طبیعی و هومیوپاتی.
- نداشتن بیمه درمانی.
- نداشتن پول کافی برای پوشش هزینه‌های پیش‌بینی نشده دندانپزشکی.
نمونه‌هایی از درمان‌های خانگی دندان درد
یک سری روش خانگی برای درمان درد دندان وجود دارد که در طول نسل‌های متمادی مورد استفاده قرار گرفته و حتی ممکن است پدربزرگ یا مادربزرگتان هم آن‌ها را به شما پیشنهاد کرده باشند. برخی از رایج‌ترینِ این روش‌ها عبارتند از:
درمان دندان درد با روغن گل میخک
یکی دو قطره روغن میخک را روی کمی پنبه بریزید و آن را مستقیماً روی دندانی که درد ضرباندار دارد اعمال کنید تا ناحیه درگیر بی‌حس شود.
آیا جواب می‌دهد؟
استفاده از روغن میخک، به عنوان یک درمان خانگی فوری دندان درد، می‌تواند یک ناحیه را به طور موقت بی‌حس کند، البته تسکین درد کوتاه مدتی که احساس خواهید کرد فقط چند دقیقه طول می‌کشد. در عین حال، تماس روغن میخک با سایر بخش‌های حساس دهان و زبان می‌تواند باعث بدتر شدن درد شود.
درمان دندان درد با چای کیسه‌ای نعنا و فلفل
یک عدد چای کیسه‌ای نعنا فلفلی را مستقیماً به مدت حداقل 20 دقیقه روی ناحیه دردناک قرار دهید. نعنا فلفلی هم مثل میخک خاصیت بی‌حس کنندگی دارد.
آیا جواب می‌دهد؟
بی‌حسی ناشی از استفاده از چای کیسه‌ای موقتی بوده و به محض برداشتن آن درد برمی‌گردد.
درمان دندان درد با محلول آب نمک
یک قاشق چایخوری نمک را با آب گرم مخلوط کنید و دهانتان را به مدت 30 ثانیه با محلول تولید شده بشویید و بعد از آن محلول را از دهانتان بیرون بریزید.
آیا جواب می‌دهد؟
شستشو با آب نمک راه بی‌نظیری برای تمیز کردن نواحی دارای عفونت، شل کردن و خارج کردن بقایای خوراکی‌ها از بین دندان‌ها و حذف باکتری‌های موجود در دهان است. این روش خانگی درمان دندان درد، اگرچه راه حل بلند مدتی برای رفع دندان درد نیست اما می‌تواند موقتاً درد را تسکین بدهد.
درمان دندان درد به وسیله شستشو با پراکسید هیدروژن
پراکسید هیدروژن و آب را به نسبت مساوی با هم مخلوط کرده و دهانتان را با محلول به دست آمده به مدت 30 ثانیه شستشو بدهید و بعد محلول را از دهانتان بیرون بریزید. محلول پراکسید هیدروژن در صورت خورده شدن می‌تواند باعث مشکلات معده‌ای و روده‌ای بشود.
آیا جواب می‌دهد؟
پراکسید هیدروژن هم مثل آب نمک، یک داروی دندان درد خانگی فوری است، که به کشتن باکتری‌هایی که باعث التهاب و دندان درد می‌شوند کمک می‌کند.
درمان دندان درد به وسیله عصاره وانیل
مقدار کمی از عصاره وانیل را روی نوک انگشتتان بریزد و آن را روی دندان و لثه درگیر بمالید، یا مقدار کمی از این عصاره را روی کمی پنبه بریزید و آن را روی دندانی که باعث ناراحتی شده است قرار بدهید.
آیا جواب می‌دهد؟
الکل یکی از ترکیبات فعال در عصاره وانیل است و به همین دلیل این عصاره می‌تواند به عنوان یک ماده بی‌حس کننده عمل کند. عصاره وانیل هم اگرچه یک درمان سریع دندان درد است اما فقط باعث تسکین موقت بوده و راه حل بلند مدتی برای چنین دردی نیست.
نکات مهم درمان‌های خانگی
از هر روشی که برای تسکین دندان دردتان استفاده می‌کنید، فقط به یاد داشته باشید که در اینجا هدف نهایی شما باید تشخیص علت زمینه‌ای دردتان توسط یک دندانپزشک باشد. چراکه درد را می‌توان موقتاً رفع کرد اما دغدغه‌های مهم تری در مورد دلیل آن وجود دارد که حتماً باید با کمک یک فرد متخصص رفع شود. برای مثال، اگر حفره‌ای در دندانتان وجود دارد یا دچار آبسه دندان یا بیماری لثه شده‌اید، فقط ارزیابی و درمان مناسب توسط یک دندانپزشک می‌تواند برای مدتی طولانی آسایش و راحتی‌تان را به شما برگرداند.
تسکین دندان درد با داروهای بدون نیاز به نسخه
اگر در خانه داروی مسکن بدون نسخه دارید می‌توانید از آن برای کاهش دندان دردهای خفیف تا متوسط خود استفاده کنید. البته، نباید مقدار مصرفتان از آنچه روی بسته دارو نوشته شده بیشتر باشد. اگر دندان دردتان غیرقابل تحمل است، باید به دندانپزشک مراجعه کنید تا مسکن قوی‌تری برایتان تجویز کند. به علاوه باید در نظر داشته باشید که همه مسکن‌های بدون نسخه به یک اندازه در درمان درد دندان مؤثر نیستند. در کل، مواردی که باید درباره این داروها بدانید به شرح زیرند:
- برای اینکه دندان دردتان به بهترین شکل کاهش پیدا کند باید مسکن‌هایی را مصرف کنید که برای کاهش ورم و همچنین احساس درد طراحی شده‌اند.
- مسکن‌های بدون نسخه شامل سه داروی اصلی هستند.
- این داروها عبارتند از: ایبوپروفن (ئوروفن)، آسپرین و پاراستامول (استامینوفن).
از بین این سه دارو، ما مصرف ایبوپروفن (یا اگر 18 سال بالاتر هستید آسپرین) را توصیه می‌کنیم چرا که:
- ایبوپروفن و آسپرین خاصیت ضدالتهابی دارند، یعنی می‌توانند ورم را کاهش بدهند.
البته، اگر دهانتان خونریزی دارد، به هیچ وجه آسپرین مصرف نکنید. آسپرین از لخته شدن خون جلوگیری کرده و خونریزی را افزایش می‌دهد. استامینوفن مسکن خوبی است اما از آنجایی که تأثیر کمتری در کاهش ورم دارد توانایی آن در تسکین درد هم کمتر است. با این حال اگر، در کنار ایبوپروفن یا آسپرین مصرف شود تأثیر خوبی خواهد داشت.
توصیه ما این است که 400 میلی‌گرم ایبوپروفن (یا 600 میلی‌گرم آسپرین) و 500 میلی‌گرم استامینوفن را با فاصله‌ی هر دو ساعت یک بار (یعنی یک نوبت ایبوپروفن و نوبت بعدی استامینوفن) مصرف کنید. با این کار، بین دو نوبت از مصرف هر یک از این داروها 4 ساعت فاصله خواهد بود، که برای جلوگیری از اوردوز کافی است. اما در هر صورت، نباید مقدار دارویی که در روز مصرف می‌کنید از مقدار مجازی که روی جعبه هر کدام از داروها درج شده بیشتر باشد. به علاوه، حتی اگر دردتان کاهش پیدا کرد مصرف این مسکن‌ها را قطع نکنید. اگر مصرف مسکن‌های ضدالتهابی را متوقف کنید، ورم داخل دندان باز هم عود کرده و درد دوباره شروع می‌شود. به یاد داشته باشید که در اینجا هدف ما کنترل و کاهش ورم است. همچنین از مصرف آسپرین همراه ایبوپروفن خودداری کنید، چراکه هر دوی این مسکن‌ها می‌توانند باعث سوزش و درد معده شوند.
پرسش‌های متداول
آیا درد دندان شب‌ها بیشتر می‌شود؟
شدت دندان درد به شب و روز بستگی ندارد. اما وقتی شب‌ها دراز می‌کشید، خون بیشتری به طرف سر می‌رود و این باعث می‌شود درد و فشاری که از دندان درد احساس می‌کنید افزایش پیدا کند. به علاوه، شب‌ها چیزی‌های کمتری وجود دارد که حواستان را از درد پرت کند، برای همین بیشتر به دندان دردتان توجه می‌کنید و برای خوابیدن دچار مشکل می‌شوید.
آیا سرکه درد دندان را قطع می‌کند؟
محلول سرکه خواص ضدعفونی‌کنندگی و ضدالتهابی داشته و همچنین اسیدی است (که این باعث می‌شود باکتری‌هایی که باعث دندان درد می‌شوند را بکشد). شما می‌توانید به عنوان یک راه خانگی درمان دندان درد، کمی پنبه را به سرکه سیب آغشته کرده و آن را به آرامی روی دندانی که درد دارد فشار بدهید.
آیا ممکن است که دندان دردم خودبخود خوب شود؟
بعضی از دردهایی که منبع آن‌ها اطراف دندان است (نه داخل دندان) خودبخود و بدون نیاز به مراجعه به دندانپزشک بهبود می‌یابند. برای مثال، در خیلی موارد، درد ناشی از حساسیت (قرمزی) موقت لثه ظرف چند روز خودبخود بهبود پیدا می‌کند. فقط کافی است در طول این مدت غذا را با آن قسمتی که لثه‌اش دچار مشکل شده نجوید.
چرا نگهداشتن آب در دهان، دندان درد را بهتر می‌کند؟
پالپ دندان، موقعی که به دلیل آسیب یا نفوذ باکتری‌ها تخریب می‌شود، از خود گاز منتشر کرده، ملتهب می‌شود، فشار داخل دندان را افزایش می‌دهد و باعث دندان درد می‌شود. اگر شما دندانتان را با آب خنک کنید، ورم تا حدودی کم شده و درد را تسکین می‌دهد.
چرا دندان درد مقطعی است (می‌آید و می‌رود)؟
درد ضرباندار و مقطعی دندان می‌تواند نشانه آسیب‌دیدگی دندان باشد. درد دندان همچنین می‌تواند ناشی از وجود یک حفره در دندان یا پوسیدگی آن باشد.
کسی که دندان درد دارد موقع خواب باید در چه حالتی قرار بگیرد؟
سعی کنید موقع خواب سرتان بالاتر از بدن باشد؛ برای این کار می‌توانید از یک بالش ضخیم یا چند بالش استفاده کنید. بالا بردن سر به جلوگیری از فشار ناشی از جریان خون به سر و دهان کمک می‌کند. بنابراین، بالا قرار دادن سر به تسکین درد، بهبود جریان خون و کاهش ورم کمک می‌کند.
آیا درد دندانی که پوسیده بعد از مدتی خودبخود قطع می‌شود؟
قطع شدن ناگهانی درد یک دندان، می‌تواند نشان دهنده این باشد که دندان در حال مردن است. قطع شدن درد ممکن است به شما احساس آرامش بدهد، اما متأسفانه، به این معنی نیست که وضعیت در حال بهبود است. در واقع، وقتی دندان می‌میرد، گزینه‌های شما برای نجات آن به شدت کاهش می‌یابند.
