بریج دندان یک دندان مصنوعی برای بستن شکاف بین دندان‌هایی است که از دست رفته یا کشیده شده‌اند. بریج تنها تاج دندان را جایگزین می‌کند، که قسمت قابل مشاهده روی قسمت خط لثه است. دندانپزشک معمولا برای اتصال اکستنشن به اطراف حفره و قراردادن آن در محل از سیمان یا باند دندان استفاده می‌کند. بریج یا اکستنشن‌های دندانی میتوانند خیلی طبیعی ساخته شوند، به طوری که در نگاه اول هیچکس متوجه نمی‌شود که شما دندان از دست رفته داشته‌اید و آن را با بریج جاگزین کرده‌اید. در صورتی که از بریج به درستی مراقبت کنید، تا 15 سال دوام خواهد داشت و می‌توانید به راحتی صحبت کنید و غذا بخورید.
بریج دندان در چه مواردی استفاده می‌شود؟
بریج را می‌تواند جایگزین موارد زیر کرد:
- یک تا چهار دندان پیشین
- دندان نیش
- یک یا چند دندان آسیاب
- 2 دندان آسیا کوچک و آسیای بزرگ اول
اصطلاح بی‌دندانی جزئی، زمانی به کار می‌رود که یک یا چند دندان از دست رفته باشند اما همچنان برای پشتیبانی از بریج، دندان سالم کافی در قوس فک وجود دارد. این روش رایج‌ترین نشانه برای بریج دندانی است که ترمیم بی‌دندانی جزئی نامیده می‌شود. در صورتی که دندان کافی در فک برای حمایت از بریج وجود نداشته باشد، احتمالا برای پشتیبانی از بریج، ایمپلنت دندانی در فک قرار داده می‌شود.
گاهی اوقات ممکن است هنگام وجود حفره یا سایش در دندان از بریج دندان استفاده شود. دندان‌هایی که به شدت آسیب دیده‌اند قبل از قراردادن بریج حذف می‌شوند. زمانی این اتفاق می‌افتد که دندان طبیعی به قدری آسیب دیده که دیگر قابل ترمیم نیست.
مزایای بریج دندان چیست؟
بریج‌های دندانی مزایای زیادی دارند، از جمله:
بریج دندان زیبایی را باز می گرداند
نمی‌توان روی لبخندی که زیبا و سالم است، قیمتی گذاشت! بسیاری از بیماران پس از بریج دندان، اعتماد به نفس بیشتری به دست می‌آورند. بریج دندانی با بازگرداندن لبخندی زیبا، می‌تواند کیفیت زندگی را بهبود ببخشد.
بریج دندان باعث بهبود در فرایند جویدن غذا می‌شود.
پس از از دست دادن دندان، ممکن است هنگام جویدن غذا با مشکل مواجه شوید و یا درد احساس کنید. درد می‌تواند ناشی از جابجایی دندان‌های اطراف به سمت فضای باز حفره مانند باشد. همچنین ممکن است ذرات غذا در حفره خالی جمع شده و باعث آسیب لثه شوند. در اینجور مواقع، دندانپزشکان برای کاهش درد هنگام جویدن غذا، بریج دندان را توصیه می‌کنند. خوردن غذا نباید باعث ایجاد ناراحتی و درد شود.
بریج دندان صحبت کردن افراد را بهبود می‌بخشد.
در صورتی که چندین دندان از دست رفته دارید ممکن است در تلفظ برخی حروف با مشکل مواجه شوید و یا با لکنت حرف بزنید. برای حل این مشکل باید به دنبال اصلاح و جایگزینی دندان‌های از دست رفته باشید. دندان‌ها نقش مهمی در تلفظ حروف و کلمات دارند.
بریج دندان شکل طبیعی صورت را حفظ می‌کند.
ریشه‌های دندان، سلول‌های استخوانی را در استخوان فک فعال می‌کنند. در صورت عدم این فعالیت، استخوان فک رو به نابودی می‌رود. با فرسایش و نابودی استخوان فک، دندان‌های بیشتری از دست می‌روند و اعضای صورت دچار افتادگی شده و ظاهر صورت تحت تاثیر قرار می‌گیرد.
بریج دندان باعث ثابت ماندن وضعیت سایر دندان‌ها می‌شود.
دندان‌ها توسط ریشه‌های قوی زیر لثه‌ها در جای خود قرار می‌گیرند. دندان‌های مجاور نیز نقش مهمی در استحکام و قرارگیری هر دندان در جای خود، دارند. بعد از اینکه تعداد قابل توجهی از دندان‌هایتان را از دست دادید، متوجه کج شدن دندان‌های مجاور به سمت فضای خالی خواهید شد. به منظور جلوگیری از این تغییر شکل دندان‌های مجاور، تنها راه‌حل پرکردن فضای خالی با استفاده از بریج دندان است. حرکت بیش از حد دندان‌ها باعث سست شدن و از دست دادن دندان‌های بیشتر می‌شود.
انواع بریج دندان
چهارنوع بریج دندان وجود دارد که ممکن است دندانپزشک، متناسب با دندانتان هرکدام از انواع بریج دندان را توصیه کند.
بریج دندان از نوع Traditional Dental Bridge چگونه است؟
بریج دندان سنتی از محبوب‌ترین انواع بریج دندان هستند، این نوع پل از یک تاج دندانی متصل به دندان‌های مجاور و یک یا چند دندان مصنوعی تشکیل شده است. تاج دندانی نقش تکیه‌گاه را دارد. یکی از مزایای اصلی بریج‌های سنتی قدرت آنهاست. اما نکته منفی پل‌های سنتی این است که دندان پزشک شما باید با از بین بردن مینای دندانتان، دندان‌های مجاور را آماده کند.
بریج دندان از نوع Cantilever Dental Bridge چگونه است؟
پل‌های Cantilever بسیار شبیه به پل‌های سنتی هستند، اما تنها از یک طرف پشتیبانی و نگهداری می‌شوند نه از هر دو سمت دندان از دست رفته. از این نوع بریج به اندازه انواع دیگر استفاده نمی‌شود و اغلب در قسمت جلوی دهان قرار می‌گیرند. بریج‌های Cantilever برای پشت دهان توصیه نمی‌شوند، زیرا میتوانند فشار بیش از حد بر روی یک دندان را قرار دهند. در صورتی که بتوان این بریج را بااطمینان روی دندان قرار داد، هم در وقت و هم در پول سرفه‌جویی می‌شود. بااین‌حال در برخی موارد می‌توان با خیال راحت و بااطمیننا از این نوع بریج استفاده کرد.
بریج دندان از نوع Maryland Bonded Bridge چگونه است؟
بریج مریلند باند ساختاری مشابه بریج دندان سنتی دارد، با این حال به جای استفاده از تاج‌های دندانی به عنوان لنگر، چارچوب فلزی یا چینی استفاده می شود. این چارچوب نیازی به برش دادن مینا ندارد. بلکه با کمک بالهایی از جنس فلز یا پرسلین، پل به پشت دندان‌های طبیعی چپ و راست متصل می‌شود. بریج‌های مریلند جایگزین محافظه کارانه برای پل‌های سنتی محسوب می‌شوند. با این حال، قدرت آنها بسته به قدرت چسب و چارچوب‌های فلزی می‌تواند باعث تغییر رنگ دندان شود.
بریج دندان از نوع Implant-Supported Bridge چگونه است؟
برای استفاده از بریج پشتیبانی شده با ایمپلنت باید از ایمپلنت کمک بگیریم. به همین دلیل، بریج‌های پشتیبانی شده با ایمپلنت نیاز به دندان‌های مجاور ندارند و میتوانند در شکاف‌های بزرگ با چندین دندان از دست رفته استفاده شوند. ایمپلنت‌های دندانی دارای قدرت، دوام و توانایی بازگرداندن عملکرد طبیعی دندان، هستند. با این‌حال، این روش نیاز به بیش از یک جلسه درمان تهاجمی و یک دوره بهبودی دارد.
چگونه از بریج دندان مراقبت کنیم؟
بریج‌های دندانی دائمی هستند، چرا که مثل دندان مصنوعی متحرک نیستند، اما دوام آنها همیشگی نیست. به طور متوسط دوام بریج بین 5 تا 7 سال است، اما درصورت مراقبت درست و مناسب از بریج، حتی می‌تواند تا 10 سال دوام داشته باشد. با پیشرفت و بهبود مواد و روش‌ها احتمالا در آنده دوام بریج‌ها بیشتر هم خواهد شد. با این‌حال، چگونگی مراقبت از بریج، بر دوام آن تاثیر بسزایی خواهد داشت.
نقش بهداشت دهان در مراقبت از بریج دندان
بهداشت دهان نقش مهمی در حفظ و سالم نگه داشتن دندان‌های باقی مانده و افزایش طول عمر بریج دارد. مراقبت از بریج همانند مراقبت از دندان‌های طبیعی است، باید روی دوبار از مسواک و نخ دندان استفاده کنید.
دندانپزشک طریقه‌ی درست نخ دندان کشیدن و مسواک زدن بریج دندان را به شما آموزش خواهد داد. بااین‌حال باید به طور مدام برای چک‌آپ و تمیزکردن حرفه‌ا یتوسط دندانپزشک به مطب مراجعه کنید.
نقش رژیم غذایی در مراقبت از بریج دندان
از مصرف برخی مواد غذایی باید به مدت طولانی اجتناب کنید، چراکه باعث آسیب به بریج دندان می‌شوند. این مواد غذایی عبارتند از:
- آب نبا‌ت های چسبنده
- آب‌نبات یا تننقلات سفت
- غذاهای شیرین (برای جلوگیری از پوسیدگی دندان زیر تاج)
- ذرت بو داده
- آجیل
تعویض بریج دندان چگونه است؟
بریج‌های ثابت به دندان‌های مجاور متصل می‌شوند، بنابراین بریج اصلی شکسته می‌شود. پس از ترمیم و سالم شدن دندان‌های پشتیبان (دندان‌های مجاور)، بریج جایگزین اعمال می‌شود.
در صورتی که دندانپزشک به این نتیجه برسد که دندان‌های مجاور را نمی‌توان ترمیم کرد، آنها را می‌کشد و به جای آن برای پشتیبانی از بریج دندان جایگزین از ایمپلنت استفاده می‌کند. دندان‌های مجاور نیز درکنار دندان‌های از دست رفته میتوانند با ایمپلنت جایگزین شوند، که با جراحی به استخوان فک متصل می‌شود.
در موارد نادر ممکن است پوشش پرسلین بریج شکسته شود، اما خود بریج سالم باشد، در چنین مواردی می‌توان پوشش بریج را به راحتی ترمیم کرد. متخصص گاهی اوقات می‌تواند یک دندان جایگزین شکسته شده را بسته به مورد خاص تعمیر کند.
اینکه دندانپزشک چگونه بریج آسیب دیده را حذف می‌کند، بستگی به عوامل مختلفی دارد. بریج‌های شل اغلب به راحتی برداشته و تعمیر می‌شود، و دندانپزشک این امکان را دارد که دوباره بریج را سر جایش بچسباند. بااین‌حال چسب مورد استفاده برای اتصال بریج طوری طراحی شده که تا سال‌ها دوام داشته باشد و گاهی واقعا امکان‌پذیر نیست که بدون آسیب به دندان‌های مجاور بتوان بریج را برداشت.
دندانپزشک گاهی برای برداشتن بریج به آن ضربه می‌زند، که ممکن است باعث آسیب یا حتی شکستگی دندان‌های مجاور شود. در این موارد، دندانپزشک باید بریج را بتراشد و از یک بریج جدید استفاده کند. اینکه دندانپزشک چه راهی را انتخاب می‌کند، بستگی به علت شکستگی بریج، استحکام بریج متصل فعلی، یکپارچگی دندان‌های حمایت کننده و نتیجه مطلوب دارد.
عوارض و معایب بریج دندان چیست؟
عوارض رایج بریج دندان عبارتند از:
پوسیدگی و عفونت بعد از بریج دندان
پوسیدگی یکی از رایج‌ترنی عوارض بریج دندان است. پوسیدگی و عفونت زمانی رخ می دهد که ذرات مواد غذایی بین دندان‌ها می‌مانند. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که بریج به درستی در کنار دندان‌های مجاور فیکس نشده است. همچنین پوسیدگی و عفونت ممکن است ناشی از ترک خوردگی بریج پس از یک دوره استفاده طولانی مدت باشد.
درد بعد از بریج دندان
برخی افراد پس از بریج دندان درد خفیف تا شدیدی را تجربه می‌کنند، که معمولا یک اتفاق طبیعی پس از عمل است. درد اغلب پس از چند روز فروکش می‌کند. در صورتی که پس از چند روز درد از بین نرفت، باید با دندانپزشک خود تماس بگیرید. ممکن است بریج دندانی به درستی در کنار دندان‌های مجاور فیکس نشده باشد.
شکستگی و آسیب سایر دندان‌ها بعد از بریج دندان
فشار ناشی از بریج می‌تواند باعث شکسته شدن دندان‌های مجاور شود. بریج می‌تواند باعث شکسته شدن و ضعیف شدن دندان‌های مجاور و فاسد شدن مغز دندان شود.
حساسیت دهان و دندان بعد از بریج دندان
حساسیت دندان یکی دیگر از عوارض رایج ناشی از اتصال بریج دندان است و اغلب چند هفته پس از عمل ادامه دارد.
گیر کردن غذا زیر بریج دندان
تمیز کردن بریج دندان نیاز به مراقبت بیشتری دارد، چراکه ذرات مواد غذایی میتوانند بین دندان مصنوعی و لثه گیر کنند، که نه تنها ناخوشایند است بلکه به مرور باعث بوی بد دهان و محل رشد باکتری‌ها و در نهایت پوسیدگی می‌شود.
هزینه‌های بریج دندان به چه صورت است؟
هزینه بریج دندان بستگی به نوع مواد و نوع بریج مورد استفاده، و دست‌مزد دندانپزشک و غیره دارد. می‌توانید قیمت را از کلینیک محلی خود بپرسید یا از طریق تلفن یا سایت از قیمت‌ها مطلع شوید. به یاد داشته باشید که هزینه 3 واحد بریج، بیشتر از 2 واحد است و 2 واحد هزینه بیشتری نسبت به 1 واحد بریج تنها برای یک دندان دارد. دندانپزشک قبل از تعیین طرح درمان و ارائه هزینه، ابتدا دهان و موقعیت دندان‌ها را بررسی می‌کند.
سوالات متداول
کدام نوع بریج بهترین نوع است؟
رایج‌ترین بریج دندانپزشکی، بریج سنتی است. از این بریج‌ها زمانی استفاده می‌شود که در دو طرفِ جایِ خالیِ دندان، دندان حضور داشته باشند. با این‌حال، در صورتی که هیچ جایی برای قرار دادن بریج رد در یک طرف شکاف وجود نداشته باشد، می‌توان از بریج Cantilever استفاده کرد.
اگر بریج دندانی را قورت دهم چه اتفاقی می‌افتد؟
در صورتی که در خواب یا هنگام غذا خوردن بریج از جای خود درآید ممکن است بریج را قورت دهید، اما نگران نباشید، این اتفاق تنها برای شما رخ نداده، پس جای نگرانی نیست و مشکل قابل رفع است.
آیا بریج دندان را می‌توان جایگزین کرد؟
بله. دوام بریج‌های دندان معمولا بین 10 تا 15 سال است. پس از آن بریج فرسوده شده و دندانپزشک باید آن را عوض کند.
آیا یک بریج دندان می‌تواند برداشته شود و دوباره استفاده شود؟
بله، در برخی موارد خاص دندانپزشک مجبور است که بریج را برداشته و دوباره سرجای خود قرار دهد. اما اکثر اوقات بریج هنگام برداشته شدن دچار آسیب می‌شود.
نصب بریج دندان چقدر طول می‌کشد؟
برای دریافت بریج باید حداقل 2 جلسه به مطب دندان پزشک مراجعه کنید و یک تا دو هفته بعد می‌توانید بریج را دریافت کنید. بااین‌حال، برخی دندانپزشکان میتوانند با به‌کارگیری تکنولوژی خاص و به روز این روند را سریع‌تر کنند. اگر می‌خواهید هرچه سریع‌تر بریج را دریافت کنید باید در مورد روند درمان هر دندانپزشک تحقیق و پرس و سوال کنید.
چقدر زمان لازم است تا بریج در استخوان فک چفت شود؟
حدود چند روز تا چند هفته طول می‌کشد تا دهان به وجود بریج عادت کند. در طول این دوره ممکن است دندان و لثه شما حساس شوند.
آیا نصب بریج دردناک است؟
نصب بریج معمولا راحت و بدون درد است.
آیا می‌توان دندانی که بریج دارد را عصب‌کشی کرد؟
ابتدا هرگونه عمل ترمیمی و درمانی از جمله عصب‌کشی، کشیدن دندان و غیره که لازم است انجام می‌شود و سپس دندانپزشک از دندان‌ها قالب‌گیری می‌کند. تا زمانی که بریج اصلی آماده شود، دندانپزشک از یک بریج موقتی استفاده می‌کند.
