پیوند لثه یک جراحی دندانپزشکی می باشد که توسط پریودنتیست(متخصص لثه) انجام می شود. این درمان برای تحلیل رفتگی لثه توصیه می شود تا از پوسیدگی و حساسیت سطح ریشه دندان، جلوگیری کند. پیوند لثه به معکوس کردن این اثرات نامطلوب و بازیابی سلامت لثه ها کمک می کند تا بتوانند محافظت بدون نفوذ خود را در اطراف دندان حفظ کنند. پیوند لثه با برداشتن یک تکه بافت از سقف دهان یا بافت لثه سالم مجاور انجام می شود. سپس این قطعه در جایی که بافت لثه عقب نشینی کرده است، پیوند خورده یا متصل می گردد. در اصل، این روش سریع و دو قسمتی می باشد و نیاز به استفاده از بافت سالم بدن و پیوند آن به منظور اصلاح و محافظت از زیبایی صورت و جلوگیری از مشکلات بیشتر است.
پیوند لثه چه مزایایی دارد؟
پیوند لثه دامنه وسیعی از مزایای سلامت دهانی را ارائه می دهد. در اینجا به چهار مورد از آنها اشاره می کنیم:
- پیوند لثه، بافت لثه اطراف دندان را تقویت کرده و آن را تثبیت می کند.
- انجام این درمان از تحلیل رفتگی های دیگر جلوگیری می کند.
- پیوند لثه ریشه دندان هایی که دیده می شوند را می پوشاند و در نتیجه احتمال حساسیت دندان را کاهش می دهد.
- اگر در دندان های جلویی (یا ناحیه لبخند) فرورفتگی رخ دهد، پیوند لثه می تواند ظاهر لبخند را بهبود بخشد.
- میزان موفقیت پیوند لثه بسیار بالاست. در واقع، با مراقبت مناسب، پیوند می تواند مزایای مادام العمر را داشته باشد.
آیا پیوند لثه ضروری است؟
فردی که تصمیم دارد جراحی پیوند لثه را انجام دهد باید موارد زیر را در نظر بگیرد:
- درمان‌های فرعی: اگر تحلیل رفتن لثه قدیمی و شدید باشد، ممکن است نیاز به کشیدن دندان داشته باشید.
- هزینه جراحی: اگر صرفاً به دلایل زیبایی قصد جراحی داشته باشید، احتمالاً باید هزینه عمل را خود تامین کنید.
- خطرات عدم درمان: تحلیل لثه اگر درمان نشود می تواند منجر به بیماری حاد لثه و در نهایت از دست دادن دندان شود. بیماری لثه همچنین می تواند مشکلات دیگری مانند بیماری قلبی عروقی و دیابت را ایجاد کند.
با رعایت بهداشت دهان و دندان و مراجعه منظم به دندانپزشک برای معاینات روتین، می توان احتمال ابتلا به بیماری لثه و تشخیص ابتلای زود هنگام به آن را در صورت شروع پیشرفت کاهش دهد.
انواع پیوند لثه
به طور معمول سه نوع مختلف پیوند بافت لثه انجام می شود. اینکه دندانپزشک از کدام نوع استفاده می کند به نیازهای خاص بیمار بستگی دارد. روش های پیوند عبارتند از:
پیوند بافت های همبند
این روش مرسوم ترین روشی می باشد که برای درمان تحلیل رفتگی لثه در قسمت ریشه دندان انجام می شود. در طی این روش، یک فلپ از پوست از سقف دهان (کام) بریده می شود و بافت زیر فلپ که بافت همبند زیر اپیتلیال نام دارد، برداشته شده و سپس به بافت لثه اطراف ریشه متصل می گردد. پس از برداشتن بافت همبند یا پیوندی از زیر فلپ کام، فلپ به پایین ریشه وصل می گردد.
پیوند آزاد لثه
مانند پیوند بافت همبند، پیوند آزاد لثه با استفاده از بافت سقف دهان انجام می شود. اما به جای برداشتن فلپ از بافت های لایه زیرین، مقدار کمی از بافت به طور مستقیم از سقف دهان برداشته شده و سپس به ناحیه لثه تحت درمان متصل می گردد. این روش اغلب در افرادی استفاده می شود که لثه های نازکی دارند و نیاز به بافت اضافی برای وسیع کردن لثه دارند.
پیوند ساقه
در این روش به جای برداشتن بافت از کام، از لثه اطراف یا نزدیک دندانی که نیاز به ترمیم دارد، پیوند زده می شود. فلپ که اینجا ساقه نامیده می شود، فقط به حدی بریده می شود تا یک لبه برای متصل شدن باقی بماند. سپس لثه را بالا یا پایین می کشند تا ریشه را بپوشاند و بعد دوخته می شود. این روش فقط در افرادی که بافت لثه کافی در نزدیکی دندان دارند قابل انجام است.
برخی از دندانپزشکان و بیماران ترجیح می دهند که از مواد پیوند از بانک بافت به جای استفاده از بافت سقف دهان استفاده کنند. گاهی اوقات، پروتئین های محرک بافت به منظور ترغیب قوای طبیعی بدن در رشد استخوان و بافت استفاده می شود. دندانپزشک می تواند بگوید که کدام روش برای شما بهتر جواب می دهد.
چگونه برای پیوند لثه آماده شویم؟
هنگامی که می خواهید این روش را انجام دهید، نیازی به غذا نخوردن یا تغییر رژیم غذایی در روز قبل یا روز عمل نمی باشد. تنها کاری که باید انجام دهید این است که به مطب بروید تا پریودنتیست نوع پیوند را تعیین کند. با این حال، برای رفتن به مطب و برگشتن از آن باید شخصی شما را برساند. داروهایی برای کنترل درد و آزردگی داده می شود که ممکن است رانندگی را خطرناک کند، بنابراین باید با یک همراه به خانه بروید یا تاکسی بگیرید.
نحوه انجام پیوند لثه
پس از رسیدن به مطب، به اتاق عمل می روید. جراحان از بی حسی موضعی برای بی حس کردن ناحیه ای که عمل انجام می شود، استفاده می کنند. در موارد نادر، پریودنتیست ممکن است اجازه بیهوشی عمومی را بدهد و در طول عمل بیهوش باشید. این کار معمولاً به دلیل خطراتی که همراه با بیهوشی عمومی به وجود می آید، توصیه نمی گردد.
بسته به نیازهای خاص شما، پریودنتیست یکی از موارد زیر را انجام خواهد داد:
پیوند آزاد لثه: پریودنتیست یک تکه کوچک از بافت سقف دهان را برمی دارد و آن را به ناحیه ای که نیاز به پیوند بافت لثه دارد بخیه می زند. اگر لثه‌های نازک باشند، برای جلوگیری از رکود بیشتر به بافت اضافی نیاز است. پس احتمالاً این نوع پیوند را دریافت خواهید کرد.
پیوند بافت همبند: پریودنتیست فلپ کوچکی را در سقف دهان باز می کند و تکه ای از بافت همبند را از زیر لایه بالایی بافت برمی دارد. این بافت به ناحیه ای که نیاز به بافت لثه دارد متصل می گردد. این روش رایج ترین نوع پیوند می باشد.
پیوند ساقه: پریودنتیست یک فلپ بافتی را از ناحیه ای درست در کنار فرورفتگی لثه بر می دارد و از آن برای پوشاندن ناحیه تحلیل رفته بافت لثه استفاده می کند. در این روش، بافت لثه به جای اینکه از قسمت دیگری از دهان گرفته شود، همراه با بافت موضعی بر روی تحلیل رفتگی منتقل می گردد. این نوع پیوند معمولاً موفق ترین نوع است زیرا جریان خون را در هیچ بخشی از دهان قطع نمی کند. برای انجام این کار، به مقدار کافی از بافت لثه در نواحی اطراف تحلیل رفتگی لثه نیاز است.
این روش معمولا زیاد زمان بر نمی باشد. هنگامی که بخیه زدن پیوند توسط پریودنتیست تمام می شود، احتمالاً توصیه می کند که دهان را با دهانشویه ضد باکتریایی بشویید. درباره نحوه مراقبت از پیوند تا زمان بهبودی کامل نیز با شما صحبت خواهند کرد.
بعد از پیوند لثه چه کاری انجام دهیم؟
پس از انجام این روش می توانید به خانه برگردید. اما اگر دندانپزشک آرامبخش تزریق کند، باید ترتیبی بدهید که شخص دیگری شما را به خانه برساند. دندانپزشک دستورات خاصی مانند رژیم غذایی، فعالیت بدنی و داروها را در مورد مراقبت های بعد از عمل پیشنهاد می دهد. خط لثه ای که ترمیم شده را تا زمانی که بهبود نیافته، نخ دندان نکشید یا مسواک نزنید.
از شما خواسته می شود که برای کنترل ایجاد پلاک در طول فرآیند بهبودی، دهان را با دهانشویه مخصوص بشویید و شاید برای کاهش احتمال عفونت آنتی بیوتیک تجویز شود. به مدت یک یا دو هفته بعد از پیوند لثه، غذاهای نرم و خنک مانند تخم مرغ، پاستا، ژله، ماست، پنیر دلمه، سبزیجات کاملا پخته شده و بستنی بخورید.
میزان درد پس از جراحی، بستگی به نوع پیوند لثه ای که انجام شده دارد. اگر هیچ بافتی از کام برداشته نشود، باید درد کمی داشته باشید. اما اگر بافت از کام برداشته شود، ممکن است تا چند روز پس از عمل درد نسبتا زیاد داشته باشید. زخم روی سقف دهان مانند حس سوختگی توصیف می شود، اما خبر خوب این است که به سرعت بهبود می یابد. داروهای ضد التهابی بدون نسخه یا داروهای مسکن با نسخه می توانند به شما تا در روزهای بعد از جراحی کمک کنند. هرچند ممکن است یک یا دو هفته طول بکشد تا دهان به طور کامل بهبود یابد، اما باید بتوانید روز بعد از جراحی کار یا فعالیت عادی خود را انجام دهید.
آیا پیوند لثه عوارض دارد؟
عوارض پیوند لثه نادر است. عفونت ها مرسوم نمی باشند اما اگر متوجه هر گونه ترشح یا خونریزی غیرمنتظره در اطراف محل پیوند شدید، سریعاً به پزشک مراجعه کنید. در موارد نادر، امکان دارد بافت پیوندی به طور کامل با محل پیوند سازگار نشود. اگر این اتفاق بیفتد، احتمالا نیاز به انجام مجدد عمل پیوند داشته باشید.
ممکن است پس از بهبودی کامل، از ظاهر پیوند خوشتان نیاید. اگر چنین شد، با متخصص پریودنتیست خود در مورد Gingivoplasty (تغییر شکل بافت لثه) مشورت کنید. ممکن است بتوانند، به منظور ایجاد ظاهر مطلوب تر، بافت را اصلاح کنند.
هزینه پیوند لثه چقدر است؟
مانند هر روش دیگری، هزینه پیوند لثه به عوامل مختلفی بستگی دارد، مثلا چند دندان نیاز به پیوند دارند، چه نوع پیوندی انجام می‌شود و اینکه آیا این روش همراه با هر روش دیگری انجام می‌شود یا خیر. اگر بیمه درمان پیوند لثه را پوشش دهد، ممکن است هزینه هایی که شما باید متقبل شوید بسیار کمتر شوند. اگر مطمئن نیستید که پیوند لثه تحت پوشش بیمه دندانپزشکی می باشد یا خیر، برای برآورد هزینه با پزشک، دندانپزشک معمولی یا پریودنتیست تماس بگیرید.
علاوه بر هزینه پیوند لثه، هزینه های دیگری نیز وجود خواهد داشت که بر مقدار کل پول مورد نیاز برای تکمیل درمان تأثیر می گذارد. این مبلغ شامل هزینه ویزیت اولیه برای تعیین اینکه آیا پیوند لثه برای شما مناسب است یا خیر و همچنین هر درمان دیگری که همراه با پیوند لثه باید انجام گردد، می شود. شدت مشکل و مدت زمان انجام عمل پیوند لثه نیز هزینه کل را تعیین می کنند و همچنین مشخص می کنند که آیا آرامبخش نیاز است یا خیر و اگر نیاز است، چه نوع آرامبخش دندانی باید استفاده شود.
پرسش و پاسخ
آیا باز هم پیوند بافت لثه دیگری نیاز خواهم داشت؟
هرچند پیوند بافت لثه در ترمیم تحلیل رفتگی لثه و جلوگیری از آسیب بیشتر موثر است، اما هیچ تضمینی وجود ندارد که مشکلات لثه دوباره در آینده ایجاد نگردند. با این حال، با معاینات منظم دندانپزشکی و مراقبت خانگی دقیق از دندان، می توان از آسیب جدی که نیاز به جراحی دارد جلوگیری کرد.
چه مدت طول می کشد تا پس از پیوند لثه بهبودی حاصل گردد؟
میانگین مدت زمان بهبودی پس از عمل پیوند لثه بین 10 تا 14 روز است.
بعد از جراحی پیوند لثه چه کارهایی را نمی توان انجام داد؟
تا از 24 ساعت پس از عمل از مصرف پراکسید، الکل، نوشابه های گازدار و نوشیدن از طریق نی خودداری کنید. غذاهای نرم مانند سبزیجات پخته شده، ماهی، ماکارونی و لوف گوشت که به راحتی جویده می شوند، بخورید. باید از ابزار کمکی برای خوردن استفاده کنید و به مدت 2 هفته از جویدن غذا در محلی که جراحی انجام شده خودداری کنید.
چه مدت بعد از پیوند لثه درد خواهید داشت؟
در مورد بیمارانی که از مواد پیوند دهنده استفاده نمی کنند، روند بهبودی معمولاً حدود 7-10 روز طول می کشد، ولی بیشتر درد و آزردگی باید در عرض 2-4 روز شروع به کاهش و ناپدید شدن کند.
پیوند لثه چقدر موفق است؟
پیوند لثه 90 درصد موفقیت آمیز بوده است، بنابراین بیماران می توانند مطمئن باشند که این روش برای آنها نیز مفید خواهد بود.
بعد از پیوند لثه، چه زمانی می توانم مسواک بزنم؟
حفاظت از پیوند لثه برای اطمینان از موفقیت آمیز بودن عمل بسیار مهم می باشد. برای مراقبت از دهان: تا ده روز پس از جراحی در محل پیوند مسواک نزنید یا نخ دندان نکشید. بعد از این مدت می توانید با به مدت دو تا چهار روز با یک مسواک نرم قسمت جراحی شده را به طور ملایم مسواک بزنید و در نهایت به مسواک زدن عادی خود بازگردید.
ظاهر پیوند لثه ناموفق چگونه است؟
معمولاً زمانی می‌توانید بگویید که پیوند لثه ناموفق بوده است که یک لکه سفید بزرگ از بافت سفید دارید که از دندان جدا شده است. حتی گاهی ممکن است به نظر برسد که پیوند لثه در حال افتادن است.
