کشیدن دندان عقل روشی برای برداشتن ردیف سوم دندان های آسیاب است که معمولاً بین سنین 17 تا 25 سالگی ظاهر می شوند. اکثر مردم حداقل یک دندان عقل نهفته دارند، یعنی فضای کافی برای رشد طبیعی ندارد. با کشیدن دندان عقل – چه به این دلیل نهفتگی یا ایجاد مشکلی احتمالی – می توانید اطمینان حاصل کنید که آنها به دندان ها و استخوان های اطراف آسیب نمی رسانند.
دندان عقل چیست؟
دندان عقل دندان هایی هستند که در پشت دهان شما (دندان های آسیاب سوم) هستند. معمولا در اواخر نوجوانی یا بیست سالگی (رشد کردن) بیرون می آیند. برخی از دندان های عقل به طور کامل بیرون نمی آیند (تا حدی رشد می کنند) و به دندان ها یا استخوان مجاور گیر می کنند (یا نهفته می شوند) و اغلب یک زائده از لثه روی دندان باقی می گذارد. برخی دیگر بیش از حد رشد می کنند.
جراحی کشیدن دندان عقل چیست؟
جراحی برداشتن دندان عقل عملی سرپایی است که معمولا توسط دندانپزشک یا جراح دهان انجام می شود.
اگر معاینه و عکسبرداری اشعه ایکس نشان دهد که دندان عقل نهفته است یا ممکن است در آینده مشکلات دندانی برای شما ایجاد کند، دندانپزشک جراحی را توصیه می کند. (همه دندان عقل ندارد، اما اکثرا یک تا چهار دندان عقل را دارند.)
جراح لثه ها را برش می دهد و دندان را به صورت کامل یا تکه تکه برمی دارد. به شما بیهوشی تزریق می شود که می تواند اکسید نیتروز (گاز بیهوشی) یا آرامبخش داخل وریدی (IV) باشد. جراح بر اساس سطح راحتی بیمار و همچنین پیچیدگی و تعداد کشیدن های مورد نیاز تصمیم می گیرد که از کدام آرامبخش را استفاده کند.
جراحی کشیدن دندان عقل و خارج کردن آن قبل از 20 سالگی معمولاً آسان تر از عملی است که در سنین بالاتر انجام می شود. گرچه سن مانعی برای برداشتن دندان عقل نمی باشد، اما می تواند کار را پیچیده کند.
ریشه های دندان در جوانان به طور کامل شکیل نگرفته است، که این امر باعث می شود برداشتن آنها آسان تر شود و سریع تر بهبود یابند. با افزایش سن، ریشه ها بلندتر و کج تر شده، استخراج آن دشوارتر نیز می شود.
چرا دندان عقل کشیده می شود؟
اگر دندان عقل شما نهفته باشد، اما مشکلی ایجاد نکند، معمولاً نیازی به کشیدن ندارد. زیرا انجام این کار هیچ فایده اثبات شده ای ندارد و احتمال عوارض را به همراه دارد.
گاهی اوقات، دندان عقل نهفته یا دندانی که به طور کامل از سطح لثه بیرون نیامده، می تواند باعث ایجاد مشکلات دندانی شود. غذا و باکتری ها می توانند در اطراف لبه دندان عقل گیر کنند و باعث ایجاد پلاک شوند که می تواند منجر به موارد زیر شود:
- خراب شدن دندان (پوسیدگی دندان)
- بیماری لثه (که التهاب لثه یا بیماری پریودنتال نیز نامیده می شود)
- پری کورونیت – زمانی روی می دهد که پلاک باعث ایجاد عفونت در بافت نرم اطراف دندان می شود.
- سلولیت / التهاب بافت همبندی –عفونتی باکتریایی در گونه، زبان یا گلو
- آبسه – تجمع عفونت در دندان عقل یا بافت اطراف در نتیجه عفونت باکتریایی
- کیست و رشد خوش خیم – به ندرت، دندان عقلی که از لثه برون نیامده باشد، کیست ایجاد می کند (التهابی پر از مایع)
بسیاری از این مشکلات را می توان با آنتی بیوتیک ها و دهانشویه های ضد عفونی کننده درمان کرد. برداشتن دندان عقل معمولاً زمانی توصیه می شود که درمان های دیگر مؤثر نباشند.
چگونه برای جراحی دندان عقل آماده شویم؟
از جراح در مورد هر گونه موضوع نگران کننده ای قبل از عمل سوال بپرسید. جراح می تواند به شما بگوید که در روزهای قبل از عمل چه کاری انجام دهید و چگونه برای دوره بهبودی پس از عمل برنامه ریزی کنید. همچنین می توانند در مورد نوع بیهوشی که استفاده می شود و احساس شما پس از جراحی صحبت کنند.
هزینه جراحی کشیدن دندان عقل به میزان نهفتگی و تعداد دندان هایی که برداشته می شوند، بستگی دارد. با دندانپزشک، جراح و شرکت بیمه در مورد مزایای و مواردی که پوشش داده می شود، صحبت کنید.
می توانید با خرید برخی از غذاهای نرم یا مایع که خوردن آنها پس از جراحی آسان است، برای بهبودی آماده شوید. این غذاها می تواند شامل اسموتی، سس سیب، بلغور جو دوسر، ماست و سایر غذاهایی باشد که خوردن آنها بدون جویدن آسان است.
احتمال خونریزی در زمان جراحی می تواند با داروهایی مانند آسپرین، وارفارین و ایبوپروفن افزایش یابد. قبل از جراحی دندان، به پزشک و دندانپزشک خود اطلاع دهید که این داروها یا هر داروی دیگری را مصرف می کنید. آنها به شما اطلاع می دهند که آیا می توانید به مصرف داروهای فعلی خود ادامه دهید یا اینکه (چه زمانی) باید مصرف آنها را برای آمادگی به منظور جراحی متوقف کنید. حداقل هشت ساعت قبل از جراحی از استمال دخانیات و الکل خودداری کنید.
جراحی کشیدن دندان عقل
جراحی باید حدود 45 دقیقه طول بکشد. با بی حسی، نباید هیچ درد یا ناراحتی احساس کنید. بسته به نوع آرامبخشی که استفاده می شود، ممکن است در طول جراحی خواب یا هوشیار باشید.
این مراحل برای یک درمان معمولی است:
- آرام بخش: اگر اکسید نیتروز (گاز خنده) دریافت می کنید، ماسکی کوچک روی بینی شما قرار داده می شود تا آرام بخش را تنفس کنید و به شما امکان می دهد بیدار بمانید اما آرام باشید.
اگر آرامبخش داخل وریدی (IV) انتخاب شود، دستیار دندانپزشک سوزنی در رگ بازوی شما قرار می دهد تا در طول جراحی آرام بخش تزریق شود. به طور کلی این روش راحت‌ترین گزینه به نظر می رسد، زیرا شما از هوشیار نیستید و بعید است که این درمان را پس از عمل به یاد بیاورید.
- بی حسی: بعد از آرامبخشی، جراح با بی حس کردن دندان عقل و بافت های اطراف آن با بی حس کننده موضعی جراحی را شروع می کند.
- برداشتن بافت: جراح هرگونه بافت لثه که ناحیه ای از دندان عقل در آن قرار گرفته را می برد تا به دندان دسترسی یابد.
- برداشتن استخوان: دندان عقل نهفته می تواند به طور کامل یا جزئی با استخوان پوشانده شود. در این صورت، از یک هند پیس/ دستگاه تراش دندان با سرعت بالا برای سوراخ کردن و برداشتن استخوان پوشاننده دندان استفاده می شود.
- شل شدن و برش دندان: هنگامی که دندان عقل نهفته قابل مشاهده شد، از ابزارهای جراحی مختلف برای جداسازی آرام آنها از بافت همبند در حفره دندان استفاده می شود. جراح ممکن است دندان را به تکه هایی نیز برش دهد تا راحت تر خارج شود.
- کشیدن دندان: هنگامی که دندان عقل شل شد یا به طور کامل تکه تکه شد، آماده برداشتن است. جراح از ابزارهای جراحی که مخصوصاً برای کشیدن کامل دندان طراحی شده اند استفاده می کند.
- بخیه زدن: اکنون که دندان عقل از برداشته شده، جراح ممکن است برای بستن ناحیه بخیه بزند. گاهی اوقات زمانی که دندان عقل نهفته برداشته می شود یا زمانی که پزشک احساس می کند که بیمار با بخیه بهتر بهبود می یابد، ضروری می باشد.
در ادامه برای درک بهتر مراحل جراحی دندان عقل می توانید فیلم کشیدن دندان عقل را مشاهده کنید.
دوران نقاهت و مراقبت های بعد از جراحی کشیدن دندان عقل
اکثرا پس از جراحی دندان عقل طی سه تا چهار روز به طور کامل بهبود می یابند. اگر دندان ها نهفته باشند یا با زاویه نامناسبی در آمده باشند، ممکن است بهبودی یک هفته کامل زمان نیاز داشته باشد.
زخم باقی مانده پس از جراحی تا ماه ها به طور کامل بهبود نمی یابد، بنابراین همچنان ممکن است هفته ها پس از جراحی دچار عفونت شوید. مواظب خود باشید و به علائم توجه کنید.
مقداری التهاب، درد و خونریزی پس از کشیدن دندان عقل طبیعی است. اگر درد یا خونریزی بیش از حد و غیر قابل تحمل است، سریعااً با دندانپزشک تماس بگیرید.
علائم باید تا روز سوم بعد از جراحی تا حد زیادی بهبود یابند. تمام دردها و خونریزی ها باید طی یک هفته پس از جراحی تمام شوند.
برخی عوارض می توانند نشانه عفونت یا آسیب عصبی باشند. اگر هر یک از علائم زیر را داشتید، کمک بخواهید:
- مشکل در بلع یا تنفس
- تب
- عدم تاثیر دارو در کاهش درد
- با گذر زمان ورم بدتر می شود
- بی حسی
- خونریزی و بیرون آمدن عفونت از بینی
- زمانی که گاز را روی زخم می گذارید و فشار می دهید و خونریزی متوقف نمی شود.
مراقبت های بعد از عمل در منزل
باید هنگام بازگشت به خانه مراقبت از دهان را به خوبی انجام دهید تا از عفونت و عوارض جلوگیری کنید. دندانپزشک یا جراح دهان دستورالعمل های دقیقی را در مورد نحوه تمیز و محافظت کردن از دهان، بعد از جراحی، به شما خواهد داد. ممکن است تنها دفعه ای باشد که دندانپزشک به شما می‌گوید یک روز کامل مسواک نزنید، آن را آبکشی نکنید یا نخ دندان نکشید.
دستورالعمل های معمول تمیز کردن عبارتند از:
- شستشو با آب نمک برای تمیز نگه داشتن زخم. هنگام آبکشی آب را با فشار به بیرون از دهان نفرستید. در عوض، دهان خود را بالای سینک قرار دهید و اجازه دهید آب به بیرون سرازیر شود.
- به آرامی محل زخم را با گاز لمس کنید تا خون اضافی جذب شود.
یک یا دو روز پس از جراحی باید بتوانید به زندگی عادی خود بازگردید. باید بسیار مراقب باشید تا لخته خون یا بخیه های را به مدت یک هفته از بین نبرید. مانند هر دلمه، خون روی سوراخ دندان عقل از زخم محافظت کرده و آن را ترمیم می کند. اگر لخته از بین برود، درد بیشتری خواهید داشت و احتمال عفونت افزایش می یابد. هنگامی که این اتفاق می افتد، به آن ناحیه حفره خشک گفته می شود. ممکن است سوکت خشک را فقط در یک یا همه حفرات های زخم ایجاد کنید.
فعالیت هایی که باید در طول بهبودی از آنها پرهیز کنید:
- هر کاری که بخیه ها یا لخته خون را از بین ببرد
- مصرف دخانیات
- تف کردن
- نوشیدن مایعات با نی
کنترل درد
راه های اصلی برای کنترل درد و کاهش التهاب استفاده از یخ و مصرف داروهای مسکن می باشد. از دندانپزشک در مورد اینکه هر چند وقت یکبار از کیسه یخ روی صورت استفاده کنید، راهنمایی بخواهید. یخ را مستقیماً روی صورت قرار ندهید، زیرا ممکن است منجر به سوختگی با یخ شود و همچنین توصیه می کنند که آیا می توانید از داروهای نسخه ای یا بدون نسخه استفاده کنید یا خیر.
ممکن است در حین بهبودی به شما بگویند که آنتی بیوتیک نیز مصرف کنید. این کار برای جلوگیری از هرگونه عفونتی است که دهان را در برابر میکروب ها آسیب پذیر می کند. حتما دوره کامل درمان آنتی بیوتیکی را طبق دستور دندانپزشک مصرف کنید.
غذاهایی که باید بخورید و غذاهایی که بعد از جراحی دندان عقل باید از آنها اجتناب کنید.
هرچند ممکن است بلافاصله بعد از جراحی اشتهای خیلی خوبی نداشته باشید، اما برای بهبودی، هیدراته ماندن و خوب غذا خوردن مهم است. در چند روز اول بهبودی، از پزشک بخواهید دستورالعمل های خاصی در مورد آنچه می توانید بخورید ارائه دهد. غذایی را در نظر بگیرید که خوردن آن بدون جویدن زیاد آسان باشد و لخته خون یا بخیه را پاره نکند.
ابتدا با غذاهای بسیار نرم شروع کنید، مانند:
- پنیر کوتاژ
- سس سیب
- پودینگ
- سوپ
- پوره سیب زمینی
- اسموتی
هنگام غذا خوردن از موارد زیر اجتناب کنید:
- غذای بسیار داغ که می تواند محل جراحی را بسوزاند.
- آجیل یا دانه هایی که ممکن است در حفره ای که دندان عقل در آن قرار داشته گیر کند.
- نوشیدن از نی، یا هورت کیدن خیلی شدید از قاشق، که ممکن است لخته خون را از بین ببرد یا بخیه ها را پاره کند.
زمانی که احساس آمادگی کردید به آرامی شروع به خوردن غذاهای مفصل تر کنید.
آیا جایگزینی برای کشیدن دندان عقل وجود دارد؟
مسکن های ساده مانند استامینوفن می توانند به کنترل درد خفیف دندان عقل کمک کنند.
آنتی بیوتیک ها و شستشو با آب گرم و شور یا دهانشویه کلرهگزیدین می تواند هنگامی که ناحیه اطراف دندان عقل عفونی شده است، مفید باشد.
اگر دندان عقل تا حدی رشد کرده باشد، برداشتن لثه روی دندان (اپرکولکتومی) ممکن است در موارد خاصی امکان پذیر باشد. اگر ریشه دندان نزدیک به عصبی باشد که حس را به لب پایینی می رساند، می توان فقط تاج دندان را برداشت (کورونکتومی).
خطرات جراحی کشیدن دندان عقل
اکثرا کشیدن دندان عقل منجر به عوارض طولانی مدتی نمی شوند. با این حال، گاهی اوقات برداشتن دندان عقل نهفته نیاز به جراحی دارد و شامل ایجاد برش در بافت لثه و برداشتن استخوان می شود. ندرتا، عوارض می تواند شامل موارد زیر باشد:
- درد حفره خشک، زمانی که لخته خون پس از جراحی در محل زخم (سوکت) از بین می رود، استخوان در معرض تماس قرار بگیرد.
- عفونت در حفره دندان به خاطر گیر کردن باکتری یا ذرات غذای
- آسیب به دندان های مجاور، اعصاب، استخوان فک یا سینوس ها
هزینه کشیدن دندان عقل
هزینه جراحی دندان عقل به عوامل مختلفی بستگی دارد که مهم ترین آنها نحوه قرارگیری دندان عقل و پیچیدگی جراحی کشیدن آن می باشد. در حالتی که کشیدن دندان عقل نه نیاز به برش لثه و نه قطعه قطعه کردن دندان دارد هزینه کمتری خواهد داشت در حالی که جراحی دندان عقل با برش لثه پیچیدگی بیشتری دارد و قیمت بالاتری نیز خواهد داشت. از سایر عوامل دخیل در هزینه درآوردن دندان عقل میتوان تخصص و مهارت پزشک، موقعیت جغرافیایی و منطقه مطب یا کلینیک دندانپزشکی و انجام پروسه های جانبی مانند عکسبرداری را نام برد.
البته کشیدن دندان عقل یک پروسه ی درمانی است و به همین دلیل معمولاً تحت پوشش اکثر بیمه های درمانی دندانپزشکی قرار می گیرد و در نهایت برای شخص مراجعه کننده هزینه ای نخواهد داشت.
سوالات پر تکرار
پس از کشیدن دندان عقل چه مدت باید از سیگار کشیدن اجتناب کرد؟
مصرف سیگار، بعد از کشیدن دندان، می تواند منجر به خشکی حفره و افزایش احتمال خونریزی شود. توصیه می شود تا زمانی که ممکن است پس از کشیدن دندان از مصرف سیگار خودداری کنید.
بعد از کشیدن دندان عقل، چه زمانی بخیه ها برداشته می شوند؟
برخی از بخیه ها پس از کشیدن دندان خود به خود جذب می شوند و برخی دیگر بین 3 تا 14 روز پس از جراحی کشیده می شوند.
چگونه می توان بعد از جراحی دندان عقل راحت خوابید؟
داروهای ضد درد یا ضد التهابی غیر استروئیدی به رفع آزردگی کمک می کنند و همچنین توصیه می شود برای کنترل خونریزی در یکی دو شب اول سر را بالاتر از سطح قلب قرار دهید.
آیا کشیدن دندان عقل بسیار دردناک است؟
هنگام کشیدن دندان عقل نباید دردی احساس کنید زیرا این ناحیه بی حس می شود. با این حال، اگر در طول عمل احساس درد داشتید، به دندانپزشک یا جراح دهان اطلاع دهید تا بی حسی بیشتری به شما بدهد.
چه مدت طول می کشد تا کشیدن دندان عقل بهبود یابد؟
بعد از جراحی کشیدن دندان عقل یا دندان ها، بهبودی ممکن است تا 2 هفته طول بکشد. در این مدت، ممکن است دهان و گونه‌های متورم داشته باشید – این وضعیت در چند روز اول بدتر می‌شود اما به تدریج بهبود می‌یابد. فشار ملایم با پارچه ای سرد روی صورت به کاهش تورم کمک می کند.
آیا بیمه عمل کشیدن دندان عقل را پوشش می دهد؟
اگر بیمه دندانپزشکی دارید، حتماً با شرکت بیمه تماس بگیرید تا در مورد اینکه بیمه نامه شما چه چیزی را پوشش می دهد و چقدر انتظار می رود که شما پرداخت کنید، صحبت کنید. حتی با بیمه دندانپزشکی، ممکن است برخی از هزینه ها در برخی از طرح های بیمه به عهده شما باشد.
آیا کشیدن دندان عقل در دوران بارداری امکان پذیر است؟
اکثر کارهای دندانپزشکی در دوران بارداری بی خطر هستند که این امر شامل کشیدن دندان عقل نیز می شود، اما بیشتر دندانپزشکان ترجیح می دهند تا زمانی که دندان عقل عارضه ای ایجاد نکرده، این کار را برای احتیاط بیشتر به تعویق بیندازند.
قبل از بیرون کشیدن دندان عقل چگونه می توانم ترس و اضطراب خود را کنترل کنم؟
داشتن آرامش بخشی جدایی ناپذیر برای کاهش هر گونه نگرانی قبل از جراحی است. تکنیک های آرام سازی مرسوم از جمله پیاده روی (شاید یک روز قبل از عمل جراحی)، مراقبه و تمرکز بر تنفس، گوش دادن به موسیقی یا نوشتن در یک دفترچه می باشد. کارکنان ما نیز خوشحال می شوند که با شما صحبت کنند و از این طریق شما را قبل از جراحی برای آماده شدن تشویق می کنند.
چگونه دندان عقل بالایی را خارج می کنند؟
اکثر دندان های عقل بالایی را می توان به راحتی و با بی حسی موضعی خارج کرد. کشیدن دندان های عقل پایینی می تواند دشوارتر باشد. برداشتن دندان عقل می تواند شامل بریدن لثه برای مشهود شدن دندان، برداشتن استخوان اطراف دندان و تکه تکه کردن دندان با مته شود.
آیا برای برداشتن دندان عقل، فک را می شکنند؟
تصور غلط رایج این است که ممکن است برای برداشتن دندان عقلی که دشوار است، “شکستن فک” ضروری باشد. با این حال، هرگز اینگونه نیست.
آیا کشیدن دندان عقل بدون جراحی امکان پذیر است؟
برای کشیدن دندان ها باید یک جراحی جزئی انجام شود تا لثه ها نمایان شده و مقدار بیشتری از دندان ها نمایان شود. گاهی اوقات می توان دندان عقل را بدون جراحی خارج کرد. این امر بیشتر در دندان‌های عقل بالایی که تمایل دارند صاف‌تر از دندان‌های پایین در بیایند، اتفاق می‌افتد.
