درمان عفونت ریشه دندان: عوارض، چرک خشک کن قوی برای عفونت + عکس

آبسه دندان، کیسه چرکی است که در اثر عفونت باکتریایی ایجاد می شود. آبسه می تواند در نواحی مختلف دندان و به دلایل متعددی ایجاد شود. آبسه پری آپیکال در نوک ریشه دندان ایجاد می شود و آبسه پریودنتال در لثه ها و ریشه دندان بوجود می آید. مطالب این مقاله به طور خاص به عفونت های پری آپیکال اشاره دارد.

عفونت دندانی پری آپیکال معمولا در نتیجه درمان نکردن کرم خوردگی دندان، آسیبی که به دندان وارد شده و یا کار قبلی که روی دندان انجام شده باشد بوجود می آید.

نشانه های عفونت ریشه دندان

علاِئم و نشانه های عفونت ریشه دندان عبارتند از:

• دندان درد شدید، مداوم و ضربان دار که می تواند موجب احساس درد در استخوان فک، گردن و گوش شود.
• ایجاد حساسیت دندانی به سرما و گرما
• ایجاد حساسیت دندانی به فشار جویدن و یا گاز زدن
• تب
• تورم در صورت و چانه
• تورم و حساس شدن غدد لنفاوی زیر چانه و گردن
• بوی بد دهان و حس مزه شوری و تعفن و تسکین درد در صورت پارگی آبسه
• ایجاد مشکل در تنفس و بلعیدن

چه مواردی احتمال عفونت ریشه دندان را بیشتر می کند؟

عوامل زیر می توانند ریسک ابتلا به عفونت ریشه دندان را در شما افزایش دهند:

تاثیر بهداشت دهان و دندان بر روی عفونت ریشه دندان

عدم مراقبت صحیح از دندان ها و لثه ها، مانند مسواک نکردن دندان ها دو بار در روز و استفاده نکردن از نخ دندان، خطر پوسیدگی دندان ها، بیماری های لثه، آبسه دندان و سایر بیماری های دهان و دندان را افزایش می دهد.

مصرف زیاد شکر و تاثیر آن بر عفونت ریشه دندان

خوردن و نوشیدن مکرر مواد غذایی سرشار از قند، مانند شیرینی ها و نوشابه ها موجب سوراخ شدن دندانها می گردد و در نتیجه آبسه دندانی را بوجود می آورد.

تاثیر خشکی دهان برعفونت ریشه دندان

خشکی دهان، خطر پوسیدگی دندان را افزایش می دهد. خشکی دهان در اثر عوارض جانبی بعضی داروها و همچنین بالا رفتن سن بروز می نماید.

تشخیص عفونت ریشه دندان

علاوه بر معاینه دندان ها و بافت اطراف آنها، برای یافتن علائم عفونت، دندانپزشک ممکن است موارد زیر را توصیه نماید:

• عکس اشعه ایکس می تواند به تشخیص منشاء عارضه دندانی که منجر به عفونت شده است کمک کند. دندانپزشک شما از عکس اشعه ایکس می تواند برای تعیین اینکه آیا عفونت گسترش یافته و ممکن است سایر نواحی را نیز تحت تاثیر قرار دهد، استفاده نماید.
• سی تی اسکن. اگر عفونت به سایر نواحی داخل گردن گسترش یافته باشد، سی تی اسکن به تشخیص و شناسایی میزان عفونت کمک می نماید.
• روی دندانهای خود را فشار دهید و آرام ضربه بزنید. دندانی که آبسه کرده اغلب به فشار و لمس کردن حساس است.
• تست های حرارتی: این آزمایشات به دندانپزشک شما کمک می کند تا سلامت پالپ دندانی شما را بررسی نماید.

چه زمانی به دکتر مراجعه کنیم؟

اگر هرکدام از علائم و نشانه های عفونت ریشه دندان را داشتید فورا به دندانپزشک خود مراجعه کنید.

اگر تب و ورم در صورت خود دارید همچنین اگر در بلعیدن و تنفس دچار مشکل شده ایدو به دندانپزشک خود دسترسی ندارید، به اورژانس مراجعه نمایید.

این علائم ممکن است نشان دهنده این باشد که عفونت به نواحی عمیق تر، به فک و بافت اطراف آن رسیده است و یا حتی به سایر نقاط بدن شما نیز گسترش یافته است.

درمان عفونت ریشه دندان

هدف از درمان، خلاص شدن از شر عفونت است. برای انجام این کار، دندانپزشک شما ممکن است اعمال زیر را انجام دهد.

باز کردن کیست عفونت و تخلیه آن

دندانپزشک، یک برش کوچک در آبسه ایجاد می کند و اجازه می دهد تا چرک داخل آن تخلیه شود، سپس محل را با محلول آب نمک(سالین) شستشو می دهد. گاهی اوقات از یک وسیله تخلیه لاستیکی برای باز نگه داشتن ناحیه عفونی و تخلیه آن در هنگامی که تورم کاهش می یابد، استفاده می نماید.

انجام دادن روت کانال

روت کانال می تواند به از بین بردن عفونت و حفظ دندان شما کمک کند. برای انجام این کار دندانپزشک دندان شما را سوراخ می کند، بافت مرکزی(پالپ) خراب را خارج می نماید و آبسه را تخلیه می کند. سپس محفظه پالپ و کانال های ریشه دندان را پر می کند و ممکن است روی تاج دندان(ه خصوص در دندان های عقبی) روکش قرار دهد تا محکمتر شود. اگر به درستی از دندان ترمیم شده خود مراقبت کنید، می توانند تا آخر عمر باقی بمانند.

کشیدن دندان آسیب دیده

• اگر حفظ دندان آسیب دیده ممکن نباشد، دندانپزشک دندان را می کشد و آبسه را تخلیه می کند تا از شر عفونت خلاص شوید.

تجویز آنتی بیوتیک

• اگر عفونت فقط محدود به ناحیه آبسه دندان باشد، ممکن است نیازی به آنتی بیوتیک نداشته باشید. اما اگر عفونت به دندانهای مجاور، فک و سایر نواحی گسترش یافته باشد، دندانپزشک احتمالا” برای جلوگیری از گسترش بیشتر عفونت، آنتی بیوتیک تجویز می کند. همچنین اگر سیستم ایمنی ضعیفی دارید، دندانپزشک احتمالا” آنتی بیوتیک را توصیه می نماید.

در حالیکه ناحیه آسیب دیده در حال بهبود است دندانپزشک ممکن است برای کاهش ناراحتی و درد، موارد زیر را توصیه نماید:

• دهان خود را با آب نمک گرم بشویید.
• مسکن های بدون نسخه مانند استامینوفن (تایلنول و غیره) و ایبوپروفن ( ادویل،موترین آی بی و غیره) را در صورت نیاز مصرف نمایید.

درمان خانگی عفونت دندان

برای تسکین درد و تورم ناشی از عفونت دندان، درمان های خانگی وجود دارند. روش هایی که می توانید آنها را به تنهایی انجام دهید عبارتند از:

• شستشوی دهان با آب نمک گرم
• مالیدن خمیر جوش شیرین بر روی دندان
• شستشو با پر اکسید هیدروژن رقیق
• استفاده از کمپرس سرد
• مصرف داروهای مسکن بدون نسخه (OTC) مانند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)
• استفاده از درمانهای گیاهی مانند روغن میخک، عصاره وانیل، چای کیسه ای نعناع و یا گذاشتن خمیر سیر روی دندان.

توجه داشته باشید، اگر علائم عفونت دندان را دارید باید در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه نمایید. با اینکه درمان های خانگی ناراحتی و درد را کاهش می دهند اما عفونت دندان بدون درمان از بین نمی رود.

چرک خشک کن های رایج

برای درمان همه عفونت های دندانی نیاز به مصرف آنتی بیوتیک نیست. برای درمان عفونت در بعضی موارد، دندانپزشک آبسه را تخلیه می کند، گاهی نیاز به روت کانال می باشد و گاهی دندان عفونی شده را می کشد.آنتی بیوتیک ها معمولا در مواردی استفاده می شوند که:

• عفونت شدید باشد.
• عفونت گسترش یافته باشد.
• سیستم ایمنی بدن شما ضعیف باشد.

نوع آنتی بیوتیکی که شما نیاز دارید بستگی به نوع باکتری دارد که موجب عفونت شده است. انواع مختلف آنتی بیوتیک ها راه های مختلفی برای حمله به باکتری ها دارند. دندانپزشک شما مایل است آنتی بیوتیکی را انتخاب نماید که عفونت شما را به طور موثری از بین ببرد.

آنتی بیوتیک های دسته پنی سیلین ها، مانند پنی سیلین و آموکسی سیلین بیشتر برای درمان عفونت دندان استفاده می شوند. آنتی بیوتیکی به نام مترونیدازول برای بعضی عفونت های باکتریایی تجویز می شود. آنها گاهی اوقات با پنی سیلین تجویز می شوند تا انواع بیشتری از گونه های باکتریایی را پوشش دهند.

در حالی که آنتی بیوتیک های دسته پنی سیلین معمولا برای درمان عفونت های دندان استفاده می شوند، بسیاری از افراد به آنها حساسیت دارند. حتما به دندانپزشک خود درباره واکنش آلرژیکی که در گذشته به داروها داشته اید اطلاع دهید. اگر به پنی سیلین آلرژی دارید، دندانپزشک شما ممکن است آنتی بیوتیک دیگری مانند کلیندامایسین و یا اریترومایسین را برای شما تجویز نماید.

عوارض عفونت ریشه دندان چیست؟

عفونت ریشه دندان بدون درمان از بین نمی رود. اگر آبسه پاره شود، درد به میزان قابل توجهی کاهش می یابد اما شما همچنان به درمان دندانپزشکی نیاز دارید. اگر آبسه تخلیه نشود عفونت ممکن است به فک و سایر نواحی سر و گردن شما سرایت کند. حتی ممکن است که به سپسیس مبتلا شوید که یک عفونت بسیار خطرناک است که در سراسر بدن پخش می شود و می تواند زندگی شما را تهدید کند. اگر سیستم ایمنی ضعیفی دارید و عفونت ریشه دندان خود را بدون درمان رها کرده اید، خطر گسترش عفونت در شما بیشتر است.

اگر عفونت ریشه دندان درمان نشود، چه رخ می دهد؟

هنگامی که باکتری بیماری زا از دندان عفونی شما وارد جریان خون شود، ممکن است خطرات مختلفی سلامتی شما را تهدید کند. وقتی بدن ما توسط باکتری ها و ویروس ها مورد حمله قرار می گیرد واکنش های متفاوتی نشان می دهد. در حالی که بعضی افراد سالم ممکن است از عفونت دندان درمان نشده آسیب جدی نبینند، افراد دیگر ممکن است از شرایط ایجاد شده زیر رنج ببرند:

بروز عفونت استخوانی در صورت عدم درمان ریشه دندان

اولین هدف حمله باکتری های دندان عفونی شما، استخوان های اطراف دندان از جمله استخوان فک است. عفونت استخوان یا استئومیلیت، التهاب استخوان و یا مغز استخوان به دلیل عفونت باکتریایی است که از جریان خون شما عبور می کند. موارد شدید استئومیلیت بسیار دردناک هستند و به ساختار استخوان شما آسیب می رسانند. بد ترین حالت این است که باکتری بر بدن شما غلبه کند و زندگی شما را تهدید نماید. درمان شامل مجموعه ای از آنتی بیوتیک ها و داروهای ضد قارچ می باشد و از 4 تا 6 هفته طول می کشد.

عفونت رگ های خونی در سینوس ها در صورت عدم درمان ریشه دندان

ترومبوز سینوسی حفره ای، عفونت رگ های خونی در سینوس ها است که منجر به لخته شدن خون در ریشه مغز می شود. این یک اختلال نادر و تهدید کننده برای زندگی است که در آن عفونت از چشم ها، بینی، گوش ها و یا دندانها عبور کرده و وارد رگ های اطراف صورت می شود که موجب بروز اختلالات بیشتری در ناحیه صورت می شود.

این عارضه بسیار خطرناک است و باید پس از تشخیص بلافاصله درمان شود. بهترین راه درمان این اختلال پیدا کردن منشاء عفونت از طریق یک سری آزمایشات و تخلیه باکتری های عامل بیماری است.

بروز عفونت پوست در صورت عدم درمان ریشه دندان

سلولیتیس، عفونت لایه داخلی پوست در کنار چربی است. سلولیتیس ممکن است در صورت، سینه و یا مقعد شما ایجاد شود. در سلولیتیس صورت، قرمزی در اطراف چشم ها، بینی و گونه ها ایجاد می شود. این بسیار دردناک است و می تواند منجر به سپسیس شود که زندگی شما را تهدید می نماید. سلولیتیس زمانی ایجاد می شود که باکتری های ناشی از عفونت ریشه دندان از سیاهرگ های روی پوست شما عبور کرده و عفونت باکتریایی را در آن ناحیه پخش کند. در انواع خفیف سلولیتیس بیماران باید تا دو هفته آنتی بیوتیک مصرف نمایند و در موارد شدید آن ممکن است با درمانهای آنتی بیوتیکی طولانی مدتی درمان شود.

عفونت پارافارینژیال در صورت عدم درمان ریشه دندان

عفونت پارافارینژیال، عفونتی است در قسمت عمقی گردن در نزدیک استخوان هیوئید، استخوانی که در بالای حنجره قرار دارد(سیب آدم). تورم قسمت عفونی می تواند راه هوایی را مسدود کند و باعث شود بیمار در تنفس دچار مشکل گردد.

علائم عفونت پارافارینژیال عبارتند از:

گلو درد، تب و تورم گردن. این عارضه ها توسط سی تی اسکن تشخیص داده می شود و تخلیه آبسه در ناحیه گلو توسط عمل جراحی صورت می گیرد و اگر درمان نشود، عفونت می تواند به سمت شریان کاروتید پیشروی کرده و زندگی شما را تهدید نماید.

بروز عفونت خونی در صورت عدم درمان ریشه دندان

کشنده ترین عارضه ایجاد شده در اثر عفونت ریشه دندان درمان نشده، سپسیس است. این زمانی اتفاق می افتد که عفونت باکتریایی در کل جریان خون شما پخش شده باشد.  در اینصورت سیستم ایمنی بدن شما التهابی در سراسر بدن ایجاد می کند که می تواند شریان ها را مسدود نموده و اندام های بدن شمارا پاره کند.

هنگامیکه جریان خون در بدن مختل شود، فشار خون شما کاهش می یابد. کلیه ها، ریه ها و کبد شما به دلیل شوک سپتیک از کار می افتند. انتشار باکتری در خون در بیشتر موارد منجر به سپسیس می شود بنابر این عفونت ریشه دندان یک بیماری کشنده است و هرگز نباید آن را ساده گرفت.

سؤالات متداول

وقتی عفونت ریشه دندان گسترش می یابد، چه اتفاقی می افتد؟

اگر عفونت کانال ریشه درمان نشود، می تواند بسیار فراتر از دندان گسترش یابد. در برخی موارد عفونت می تواند به فک، صورت و حتی جریان خون گسترش یابد.

چه مدت طول می کشد تا کانال ریشه عفونی بهبود یابد؟

هنگامی که روت کانال و یا تخلیه عفونت انجام شود، بدن به از بین بردن عفونت کمک می کند. با مراقبت دقیق و کمک و راهنمایی یک دندانپزشک عفونت شما معمولا ظرف چند هفته تا یک ماه بهبود می یابد.

آیا عفونت ریشه دندان خود به خود درمان می شود؟

عفونت ریشه دندان هرگز خود به خود از بین نمی رود. عفونت ریشه درمان نشده می تواند به شدت دندان را درگیر نماید و موجب عفونت سیستمیک شود؛ به خصوص در افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند.

آیا آنتی بیوتیک ها می توانند عفونت ریشه را درمان کنند؟

با اینکه بعضی از آنتی بیوتیک ها برای کاهش درد و عفونت در دندان مفید هستند اما به هیچ وجه درمان نیستند. عصب آسیب دیده دندان حتما باید از طریق عملیات درمان ریشه خارج شود.

چگونه می توان فهمید که عملیات روت کانال موفقیت آمیز بوده است؟

این طبیعی است که تا چند روز پس از انجام عمل روت کانال کمی احساس ناراحتی کنید. اگر درد شدیدی دارید که ادامه دارد و یا اگر دندانتان بهتر شده بود و دوباره شروع به درد گرفتن کرده است، ممکن است علامت عدم موفقیت درمان ریشه باشد.

عفونت دندان چه مدت می تواند بدون درمان باقی بماند؟

حداکثر دوره ای که یک عفونت دندان درمان نشده می تواند تحمل کند 12 ماه و یا کمی بیشتر می باشد.