پرکردن دندان با مواد سفید بهتر است یا سیاه؟

انواع مختلفی از مواد پرکننده برای پر کردن دندانها وجود دارد و متداولترین آنها کامپوزیت و آمالگام است.گرچه برای پر کردن دندان ها میتوان از انواع پرکننده های دندان استفاده کرد اما نوع مواد پرکننده ای که برای هر شخص به کار برده میشود به شرایط دندان او، پیشینه پزشکی اش و در برخی موارد نیز ترجیح بیمار از نظر زیبایی دندان پس از پر شدن بستگی دارد. هر یک از انواع پرکننده های دندان مزایا و معایب خود را دارد از جمله هزینه درمان، قابل مشاهده بودن مواد و ماندگاری و دوام مواد پرکننده دندان.در این مقاله پرکننده‌های سفید (کامپوزیت) و سیاه (آمالگام) دندان را بررسی می‌کنیم و در نهایت این مواد پر کننده دندان را از جنبه‌های مختلف با هم مقایسه می‌کنیم.

پرکننده‌های سفید دندان (کامپوزیت)‌ 

برای پرکردن دندانها میتوان از کامپوزیت استفاده کرد. برای بازیابی سلامت دندان ها میتوان از پرکننده های سفید دندان که از نوعی رزین کامپوزیتی ساخته شده اند بهره برد. رزین کامپوزیتی، نوعی پلیمر است که از چندین جز بلوری و پلاستیکی تشکیل شده است. میتوان به جای مواد پرکننده سیاه دندان که به آن آمالگام میگویند از کامپوزیت استفاده کرد. این ماده که هم رنگ دندان ساخته میشود کاملا شبیه به بافت دندان به نظر میرسد و برای ترمیم حفره دندان های جلویی بسیار گزینه خوبی است. در مواد پر کننده سفید دندان هیچ نوع فلز یا جیوه ای وجود ندارد. کامپوزیت به جای اینکه تنها حفره دندان را پر کند با بافت طبیعی دندان ادغام میشود. در نتیجه هنگامی که دندانپزشک میخواهد دندان را با کامپوزیت پرکند بخش کمتری از بافت دندان را میتراشد.

مراحل پر کردن دندان با مواد سفید (کامپوزیت) 

دندانپزشک پیش از شروع درمان، لثه ها، دندان ها و نواحی اطراف آن را با بی حسی موضعی بی حس میکند تا از درد و ناراحتی بیمار حین درمان جلوگیری شود. در ادامه به کمک مته دندانپزشکی بافت پوسیده و خراب دندان تراشیده میشود. این کار تنها چند دقیقه زمان میبرد و ممکن است در این مدت، کمی فشار در ناحیه تحت درمان حس کنید. در این روش دندانپزشک برای پر کردن دندان از کامپوزیت استفاده خواهد کرد. دندانپزشک مواد سفید پرکننده دندان را به گونه ای در حفره دندان جای میدهد که فرمی مناسب و شبیه به دندان طبیعی ایجاد شود.

پرکننده سفید دندان را به صورت لایه لایه در حفره دندان قرار میدهند تا در نهایت حفره کاملا پر شود. ممکن هنگام پر کردن دندان با کامپوزیت، دندانپزشک از اشعه ماورا بنفش استفاده کند. به کمک این اشعه میتوان به خشک شدن هر لایه از کامپوزیت سرعت بخشید تا بتوان لایه بعد را روی آن قرار داد. به این روش فوتوپلیمریزیشن (photo-polymerization) گفته میشود. دندان پس از پر شدن با کامپوزیت، ظاهری کاملا طبیعی دارد و عملکرد دندان به طور موثری بازیابی میشود.

پرکننده‌های سیاه دندان (آمالگام) 

آمالگام ماده ای است که برای پرکردن دندان ها به کار میرود. رنگ آمالگام نقره ای است. اگر در کودکی دندان هایتان را پر کرده اید احتمالا دندانپزشک از این نوع پرکننده دندان برایتان استفاده کرده است. هنوز هم استفاده از آمالگام برای پر کردن دندان کودکان بسیار رایج و محبوب است. آمالگام را از ترکیبی از فلزات میسازند فلزاتی همچون: جیوه، مس، نقره و قلع.

پرکردن دندان ها با استفاده از آمالگام بسیار کم هزینه است و به علت وجود موادی که در ساخت آن به کار میرود بسیار مقاوم و با دوام است.

مراحل پر کردن دندان با مواد سیاه (آمالگام) 

هنگام پر کردن دندان با پرکننده سیاه ابتدا دندان را با بی حسی موضعی بی حس میکنند. پس از اثر کردن مواد بی حسی، دندان را برای پر کردن آماده میکنند. پس از قرار دادن آمالگام در حفره دندان سطح پرشدگی دندان را صیغل میدهند. اگر سطح بین دو دندان پر شده باشد برای فرم دادن به دندان پر شده از نوار مخصوصی استفاده میکنند. معمولا ۲۴ ساعت طول میکشد تا آمالگام سفت و سخت شود بنابراین تا فردای درمان نباید چیزی بجوید

مقایسه پرکردن دندان با مواد سفید و سیاه  

حفظ بافت دندان

برای پر کردن دندان میتوان از آمالگام استفاده کرد. برای اینکه آمالگام پس از قرار گیری و سفت شدن در حفره دندان در آنجا باقی بماند دندانپزشکان مجبورند هنگام تراشیدن بافت های خراب و پوسیده دندان بخشی از بافت سالم دندان را هم بتراشند تا جایگاه مناسبی برای قرار گیری آمالگام در حفره دندان و قفل شدن در آنجا ایجاد کنند. یکی از مزایای استفاده از کامپوزیت نسبت به آمالگام برای پرکردن دندان این است که کامپوزیت به خوبی به دندان میچسبد. بنابراین دندانپزشک مجبور نخواهد بود بخشی از بافت سالم دندان را نیز بتراشد و تنها بافت های خراب و پوسیده دندان را با مته دندانپزشکی میتراشد. هنگام پرکردن دندان با پرکننده سفید دندان نیازی به ایجاد حفره دندانه دار برای قفل کردن ماده پرکننده در حفره و ممناعت از جدا شدن آن از بافت دندان نخواهد بود.

هنگام پرکردن دندانها هدف دندانپزشکان همواره این است که تا جای ممکن مقدار بیشتری از ساختار طبیعی دندان حفظ شود تا ماندگاری و استحکام دندان بیشتر باشد.

با توجه به اینکه آمالگام معمولا بزرگتر از کامپوزیت است و به طور خود به خود به بافت دندان نمیچسبد ممکن است موجب شکستن دندان شود. پرکردن دندان با کامپوزیت روشی محافظه کارانه تر است زیرا این پرکننده دندان به بافت طبیعی دندان میچسبد و در دراز مدت نیز به دندان آسیبی وارد نمیکند.

ماندگاری

دقت شما در مراقبت از دنداهایتان تاثیر مهمی در ماندگاری پرکردگی دندان هایتان خواهد داشت. هیچ پرکننده دندانی قرار نیست تا پایان عمرتان دوام داشته باشد. با این حال با رعایت صحیح بهداشت دهان و دندان و مراجعه منظم به دندانپزشک برای انجام درمان های پیشگیرانه به منظور حفظ سلامت دهان و دندان میتوانید عمر پرکردگی دندان هایتان را بیشتر کنید.

پرکردن دندان ها با آمالگام در مقایسه با کامپوزیت با دوام تر است. درصورتی از دندانهایتان به درستی مراقبت کنید ترمیم دندان با آمالگام تا ۱۵ سال هم میتواند برایتان ماندگاری داشته باشد.

مقاومت

آمالگام به علت فلزاتی که در ترکیبش به کار رفته در برابر آسیب مقاومت بیشتری دارد به همین علت برای پرکردن حفره های بزرگتر مناسبتر است.

روند پرکردن دندان

برخلاف آمالگام که پرکردن دندان با آن کار راحتی است، دنداپزشکان هنگام پرکردن دندان با کامپوزیت باید دقت زیادی به جزئیات داشته باشند. پرکردن دندان با آمالگام و کامپوزیت ۲ تکنیک کاملا متفاوت است. هنگام پرکردن دندان ها با استفاده از آمالگام دندانپزشک تنها حفره ای را که پس تراشیدن بافت پوسیده دندان به وسیله مته دندانپزشکی ایجاد میشود پر میکند. اما زمانی که برای پر کردن دندان از کامپوزیت استفاده میشود در صورتی که به درستی درمان انجام شده باشد بافت آسیب دیده دندان یا ساختار از دست رفته دندان با استفاده از کامپوزیت بازسازی میشود.

پرکردن دندان با پرکننده سفید دندان زمان بیشتری میبرد و این ممکن است برای کودکان و کسانی که حین مراجعه به دندانپزشک دچار اضطراب میشوند اذیت کننده باشد. اما از آنجا که آمالگام خیلی سریع سفت میشود پرکردن دندان با استفاده از آمالگام احتمالا کمتر موجب استرس و هراس این دسته از بیماران شود.

رنگ و زیبایی

از نظر اکثر افراد بازرترین مزیت کامپوزیت نسبت به آمالگام رنگ آن است. به بیان دیگر آمالگام به رنگ سیاه و کامپوزیت سفید و همرنگ بافت دندان است. کامپوزیت را در رنگ های مختلفی تولید میکنند تا بتوان برای پرکردند دندان افراد مختلف از کامپوزیتی دقیقا همرنگ با بافت دندان شخص استفاده کرد. اگر پر کردن دندان با مواد پرکننده سفید دندان به درستی انجام شده باشد نمیتوان بخش پر شده دندان را از بافت طبیعی دندان تشخیص داد. به علت همین ویژگی است که این مواد گزینه ای فوق العاده برای تغییر ظاهر دندان هستند به عنوان مثال برای درمان دندانی که تغییر رنگ داده است، لب پر شده است یا پوسیدگی خفیفی دارد، همچنین برای پرکردن فضای خالی میان دو دندان میتوان از کامپوزیت کمک گرفت.

آمالگام معمولا به رنگ نقره ای است و با گذشت زمان تیره تر میشود. به همین علت است که اکثر افراد خواهان استفاده از این پرکننده ها تنها برای پرکردن دندان های عقبی خود هستند.

آمالگام تنها نوع از مواد پرکننده دندان است که موجب لکه شدن دندان میشود و فرد به لکه برداری دندان نیاز پیدا میکند. لکه برداری دندان ها نیز کار دشواری خواهد بود چراکه دندانپزشک ابتدا باید مواد پرکننده را از دندان جدا کند تا بتواند لکه ها را از بین ببرد. بنابراین اگر قصد دارید پس از پرکردن دندانهایتان بلیچینگ هم انجام دهید پیش از انتخاب آمالگام برای پرکردن دندانهایتان این مسئله را هم در نظر داشته باشید.

واکنش به دما

آمالگام با قرارگیری در معرض گرما و سرما منبسط و منقبض میگردد و به مرور باعث ترک خوردن دندان میشود. در مقابل کامپوزیت بر اثر تغییرات دما دچار انبساط و انقباض نمیشود.

پر کردن دندان با مواد سفید بهتر است یا سیاه؟ 

اگر دوست دارید که دندانتان پس از پر شدن ظاهری طبیعی داشته باشد و پرکردگی آن قابل مشاهده نباشد کامپوزیت بهترین گزینه است گرچه ممکن است به اندازه آمالگام دوام نداشته باشد اما زیباتر و طبیعی تر است.

برای کسانی که به ظاهر دندان اهمیتی نمیدهند و دوام و ماندگاری پرکردگی دندانشان برایشان اولویت دارد بهترین گزینه آمالگام است. با توجه به اینکه آمالگام پس از قرارگیری در حفره دندان خیلی سریع سفت میشود پر کردن دندان با آمالگام برای کودکان و برخی از بزرگسالان با شرایط ویژه راحتتر است. پرکردن دندان ها با آمالگام موجب صرفه جویی در هزینه میشود و نتیجه درمان نیز دوام و ماندگاری بیشتری خواهد داشت.

اگر شک دارید که برای پرکردن دندان از کدام نوع پرکننده دندان استفاده کنید بهترین راه این است که با دندانپزشک خود مشورت کنید. او بهتر تشخیص میدهد که با توجه به بودجه و وضعیت سلامت دندانهایتان کدام پرکننده دندان برای شما مناسب تر است.

سوالات پرتکرار 

آیا پرکننده سفید دندان از آمالگام گرانتر است؟ 

بله، مواد پرکننده سفید دندان از آمالگام گرانتر است. پرکردن دندان با پرکننده های سفید زمان بیشتری میبرد همچنین پر کردن دندان با این تکنیک دشوارتر است و به دقت بیشتری نیاز دارد. داشتن دقت عمل بالا حین پرکردن دندان با کامپوزیت بسیار ضروری است زیرا پس از قرار دادن هر لایه کامپوزیت روی حفره دندان باید مواد پرکننده به خوبی خشک شود و آب دهان روی آن جمع نشود در غیر اینصورت پس از مدت کوتاهی مواد پرکننده خراب و از دندان جدا میشود.

پر کردن دندان با کامپوزیت طولانی تر است یا با آمالگام؟  

پر کردن دندان با کامپوزیت به زمان بیشتری نیاز دارد زیرا این نوع پرکننده ها را به صورت لایه لایه روی حفره دندان قرار میدهند.

آیا پرکننده های سفید دندان از آمالگام بهترند؟ 

کامپوزیت‌هایی که امروزه استفاده می ‌شوند نسبت به کامپوزیت‌ های گذشته مقاوم تر هستند. و کامپوزیت به دلیل ساختار منحصر به فرد و رنگ سفیدی که دارد گزینه مناسبی برای پر کردن فضای خالی بین دندا‌ن‌ها و دندان‌های جلو می‌باشد. در صورتی که آمالگام با وجود این که مقاومت و ماندگاری بیشتری دارد و برای پر کردن دندان‌های عقب مناسب تر است.

با این حال برای دانستن این که کدام یک از مواد پر کننده دندان برای شما مناسبتر است حتما با دندانپزشک خود مشورت کنید.

چرا امروزه بیماران زیادی پر کردن دندان با مواد سفید را به مواد سیاه ترجیح می‌دهند؟ 

امروزه افراد زیادی پرکننده های سفید دندان را ترجیح میدهند زیرا این مواد همرنگ دندان است و پس از قرار گیری در حفره دندان نمیتوان آن را از بافت دندان تشخیص داد و افرادی که برای پرکردن دندان شان از آمالگام استفاده شده است از این مزیت بی بهره اند.

آیا مواد پرکننده سفید دندان زود لکه میشود و آیا ممکن است که رنگشان تیره و سیاه شود؟

اگر حفره دندان به خوبی مهر و موم شده باشد و دندانپزشک کامپوزیت را به خوبی صیغل داده باشد حتی در صورت مصرف چای، قهوه و شراب قرمز پرکردگی دندان به راحتی لکه نخواهد شد. دندان هایی که با کامپوزیت پر شده اند تنها در صورتی تیره میشوند که بافت دندان مجددا دچار خرابی شود به همین خاطر لازم است که به طور منظم به دندانپزشک مراجعه کنید تا با بررسی بافت حاشیه ای بخش پرشده دندان از سلامت آن مطمئن شوید.

پر کردن دندان با مواد سیاه (آمالگام) برای چه افرادی توصیه نمی‌شود؟

• زنان باردار (همچنین برای جنین در حال رشد نیز این ماده خطرناک است)
• زنانی که قصد دارند باردار شوند
• زنان شیرده و نوزادان تازه به دنیا آمده
• کودکان خصوصا آنهایی که سنشان زیر ۶ سال است
• افرادی که به بیماری های عصبی مبتلا هستند
• افراد مبتلا به اختلال عملکرد کلیه
• افرادی که به جیوه یا دیگر فلزاتی که در ترکیب آمالگام به کار میرود (نقره، مس و قلع) آلرژی دارند.

پر کردن دندان‌های جلو با کامپوزیت بهتر است یا آمالگام؟

کامپوزیت به دلیل رنگ سفیدی که دارد برای پر کردن دندان‌های جلو بهتر است.