پر کردن دندان علاوه بر صاف کردن سطح دندان می‌تواند عملکرد فک برای گاز گرفتن و جویدن را نیز بهتر کند. اکثر افرادی که پوسیدگی دندان دارند و به دلیل از دست رفتن مینای دندان دچار حساسیت شده‌اند، با پر کردن دندان می‌توانند تا حدودی این حساسیت را از بین ببرند.
چه زمانی به پر کردن دندان احتیاج داریم؟
علائم و نشانه‌های زیر نشان دهنده این است که دندان نیاز به پر کردن دارد:
- وجود یک سوراخ در دندان
- لکه‌های تیره روی دندان
- گیر کردن مواد غذایی در نواحی خاصی از دندان
- دندان شکسته یا ترک خورده
- حساسیت به غذا و نوشیدنی سرد و گرم
- وجود یک یا چند حفره در دندان
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، احتمالا دندان نیاز به پرکردن دارد. تصمیم نهایی برای پرکردن دندان، پس از معاینه کامل دهان به عهده دندانپزشک است.
ضرورت پرکردن دندان
اگر پوسیدگی دندان دارید، باید بلافاصله دندانتان را پر کنید، چراکه در صورت عدم درمان پوسیدگی ممکن است به مرور زمان مینای دندان (قسمت خارجی دندان) نیز پوسیده شده و عاج (قسمت سخت زیر مینا) در معرض دید قرار گیرد. باکتری های موجود در دهان با عاج تماس پیدا کرده و منجر به عفونت می‌شوند. هنگامی که عفونت شروع می‌شود، دچار حساسیت شده و نیاز به پر کردن دندان خواهید داشت. اما اگر این مشکل را نادیده بگیرید و درمان را به موقع انجام ندهید، عفونت به عصب رسیده و در نهایت باعث آسیب به دندان می‌شود و پس از آن باید تحت درمان ریشه قرار بگیرید. همچنین در این شرایط دندان‌های مجاور نیز در معرض عفونت و پوسیدگی قرار خواهند گرفت.
انواع پرکننده‌های دندان
پر کننده‌های دندان انواع مختلفی دارند. نوع پرکننده بستگی به شرایط پوسیدگی و سایر عوامل مانند حساسیت فرد به یک ماده دارد. انواع مختلف پرکننده‌های موجود عبارتند از:
پر کننده فلزی
این پرکننده قدیمی، دوام طولانی مدتی دارد. در این نوع پرکننده، پرکننده نقره تقریبا ارزان قیمت است. اما معمولا با وجود گران قیمت‌تر بودن طلا، بیشتر افراد پرکننده طلا را ترجیح می‌دهند، چرا که مستحکم بوده و 10 تا 15 سال دوام دارند.
پر کننده آمالگام
این نوع پرکننده مدت‌هاست که توسط دندانپزشکان مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع پرکننده‌ها از چندین فلز به صورت ترکیبی ساخته شده‌اند و به همین دلیل استحکام بالایی دارند.
پرکننده کامپوزیت
این نوع پرکننده همرنگ دندان است. اگر شخصی می‌خواهد که ترمیم و پرکردگی او مشخص نباشد، این روش را انتخاب می‌کند. این نوع پرکننده بیشتر برای دندان‌های جلو مناسب است؛ و به خوبی با ساختار دندان تطبیق می‌شود. این نوع پرکننده به خصوص برای دندان‌های ترک خورده مناسب است، اما در مقایسه با پرکننده فلزی و آمالگام دوام کمتری دارد و با گذر زمان ممکن است از بین برود.
پرکننده سرامیکی یا پرسلن
در صورتی که از نظر زیبایی نگران ظاهر دندان‌هایتان هستید، بهترین گزینه استفاده از پرکننده‌های سرامیکی یا پرسلن است. این نوع پرکننده بیشتر قسمت دندان را پوشش می‌دهد، در نتیجه اگر پوسیدگی به اندازه کافی بزرگ باشد، می‌توان از این نوع پرکننده استفاده کرد. این پرکننده ماندگاری بالایی دارد و به راحتی لکه نمی‌شود و از بین نمی‌رود.
روند پر کردن دندان
اولین قدم برای پرکردن دندان، معاینه کامل دندان‌ها توسط دندانپزشک، به منظور تصمیم‌گیری برای مناسب‌ترین گزینه درمانی است. پر کردن دندان برای شکستگی‌های جزئی و پوسیدگی مناسب است. برای موارد شدیدتر، انواع دیگری از درمان‌های ترمیمی دندان، مانند تاج دندان یا ایمپلنت، ممکن است ضروری باشد.
دندانپزشک دندان‌ها را با یک پروب دندانی و مایع تشخیص پوسیدگی برای بررسی نواحی دارای مشکل معاینه می‌کند. همچنین ممکن است از اشعه ایکس برای تعیین اطلاعات دقیق‌تر در مورد محل و شدت پوسیدگی استفاده شود.قدم بعدی در روند پر کردن دندان، تجویز یک بی‌حس کننده موضعی است به طوری که ناحیه اطراف دندان آسیب دیده بی‌حس شود و بیمار در طول عمل راحت باشد.در مرحله بعد، دندان پوسیده یا آسیب دیده و نواحی اطراف آن باید برای ترمیم آماده شوند.
برای برداشتن قسمت‌های آسیب‌دیده دندان، ممکن است از یک دستگاه یا لیزر استفاده شود. از ژل اسیدی برای تمیز کردن ناحیه استفاده می‌شود تا باکتری‌ها یا ذرات باقی مانده از بین بروند. سپس مواد پرکننده به منظور پر کردن سوراخ روی دندان قرار می‌گیرد. برای قرار دادن پرکننده کامپوزیت ابتدا دندان آسیب دیده باید ایزوله شود؛ ایزوله کردن دندان پوسیده به این دلیل بسیار مهم است که اجازه نمی‌دهد رطوبت درمان باندینگ را با اختلال مواجه کند. برای این امر، چسب‌های مختلفی قبل از مواد کامپوزیت روی دندان قرار می‌گیرند. سپس مواد کامپوزیت با استفاده از یک نور چسباننده مخصوص سفت می‌شود.در نهایت، دندان پولیش شده و عمل پر کردن دندان به پایان می‌رسد.
مراقبت‌های بعد از پر کردن دندان
تقریبا بلافاصله پس از پرکردگی می‌توانید غذا بخورید. البته در صورت بی‌حسی سعی کنید با سمت بی‌حس دهان چیزی نجوید. زمانی که دهان بی‌حس یا نیمه بی‌حس است خطر گاز گرفتگی زبان و لب وجود دارد. همچنین مراقب باشید که مواد غذایی و نوشیدنی داغ نخورید، چرا که در زمان بی‌حسی ممکن است دهانتان بسوزد و متوجه نشوید. در صورت عمیق بودن پرشدگی ممکن است در ناحیه ملتهب تا چند روز درد داشته باشید. این درد و التهاب معمولا طی چند روز بعد از بین می‌رود.
پرکردن دندان کودکان
کرم خوردگی دندان در کودکان حتی با وجود رعایت بهداشت دهان و دندان نیز رایج است. بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)، از هر 5 کودک بین 5 تا 11 سال، 1 نفر حداقل یک کرم خوردگی درمان نشده دارد.مدت زمان پرکردگی در کودکان به اندازه زمان پرکردگی در بزرگسالان است.
در صورتی که کودکان، به ویژه کودکان زیر 5 سال، نتوانند به مدت 20 دقیقه بی‌حرکت بنشینند، ممکن است نیاز به بیهوشی داشته باشند؛ که خب این موضوع می‌تواند باعث طولانی‌تر شدن روند درمان شود، همچنین قبل از بردن کودک به خانه مدتی باید صبر کنید تا کودک بهبود یابد. نیتروز اکسید (گاهی اوقات گاز خنده نامیده می‌شود) نیز می‌تواند برای کمک به بی‌حرکت ماندن کودکان در طول فرآیند پر کردن استفاده شود.
باید با دندانپزشک در مورد امکانات مورد نیاز برای کودکتان صحبت کنید. یک دندانپزشک اطفال ماهر و خوب می‌تواند مدت زمان تقریبی مورد نیاز برای پرگردکی کودکتان را به شما اطلاع دهد.
پر کردن دندان به روش لیزری
لیزرها با یک پرتو نور نامرئی، کرم خوردگی را از بین می‌برند و بسیار محافظه‌کارانه و دقیق هستند و امکان قرار گرفتن مواد پرکننده روی دندان را فراهم می‌کنند. همچنین این روش دقیق‌ترین راه برای ترمیم کرم خوردگی است، و دندانپزشکان دیگر مجبور نیستند با استفاده از دستگاه مخصوص دندانپزشکی دندان سالم را بتراشند. سیستم‌های لیزری مبتنی بر آب مانند WaterLase دندان را در طول عمل هیدراته نگه می‌دارد تا بیمار درد کمتری را تجربه کند.
در دندانپزشکی لیزری به جای سوزن و مته، از آب، هوا و نور برای درمان کرم خوردگی استفاده می‌شود. به همین دلیل است که بیمار این روش درد کمتری را تجربه می‌کند.
هزینه پر کردن دندان چقدر است؟
هر پرکردگی با دیگری متفاوت است و هیچ‌یک یکسان نیستند. دندانپزشک در تعیین قیمت پر کردگی عوامل زیر را در نظر می‌گیرد:
1.قرار دادن مواد پرکننده: پر کردن دندانی دسترسی به آن راحت است، هزینه کمتری نسبت به پر کردن دندانی دارد که در پشت دهان قرار دارد و دسترسی به آن سخت‌تر است. دندان‌هایی که دسترسی به آن‌ها سخت است به تجهیزات بیشتر و زمان بیشتری برای پر کردن نیاز دارند.
2.عملکرد دندان: دندانی که در معرض جویدن و ساییدن است نیاز به پر شدن با مواد بادوام‌تری دارد. مواد پرکننده قوی‌تر هزینه بیشتری دارند.
3.زمان. در صورت وجود عفونت یا هر مشکل دیگری که قبل از پرکردن نیاز به رفع و رجوع داشته باشد، ممکن است نیاز به بیش از یک جلسه مراجعه به مطب باشد. هر جلسه مراجعه به مطب و هر روشی هزینه خاص خود را دارد.
4.دندانپزشک. هر دندانپزشکانی نرخ‌های مختلفی دارد و قراردادهای متفاوتی با شرکت‌های بیمه دارد.
5.موقعیت جغرافیایی. قیمت‌ها بر اساس موقعیت جغرافیایی متفاوت است. دندانپزشکان در کلانشهرها و شهرستان‌ها ممکن است هرکدام نرخ متفاوتی داشته باشند.
6.نوع مواد پرکننده. این مورد معمولاً اصلی‌ترین عامل تاثیر گذار بر هزینه است، که بستگی به تصمیم شما یا توصیه دندانپزشک دارد.
سوالات متداول
ماندگاری مواد پرکننده چقدر است؟
ماندگاری و دوام پرکردگی تا حدی به بهداشت دندان بستگی دارد. مراقبت دقیق از دندان می‌تواند دوام پرکردگی را افزایش دهد و از ایجاد حفره جدید روی دندان جلوگیری کند. دوام پر کردگی نیز می‌تواند بسته به مواد مورد استفاده متفاوت باشد.
توجه داشته باشید که دندان‌ها و سبک زندگی هر فرد متفاوت است، بنابراین این بازه‌های زمانی می‌تواند در هر فردی متفاوت باشد. به طور کلی:
پر کننده آمالگام 5 تا 25 سال ماندگاری دارد
پر کننده کامپوزیت 5 تا 15 سال دوام دارد
پر کننده طلا بین 15 تا 20 سال دوام دارد.
وضعیت فرد بعد از پر کردن دندان چگونه است؟
به مدت چند ساعت پس از پر کردن دندان نباید غذاهای سرد و گرم بخورید. درد معمولا در عرض یک هفته یا بیشتر کاهش می‌یابد و حساسیت نیز پس از دو تا چهار هفته از بین می‌رود.
معایب پر کردن دندان چیست؟
پر کردن دندان 2 خطر عمده به همراه دارد: عفونت و آسیب. گاهی اوقات وقتی دندانتان را پر می‌کنید، ممکن است پرکردگی عقب رفته و باعث ایجاد فضای کوچکی در آن ناحیه شود. باکتری‌ها می‌توانند در این فضا وارد آن شوند و باعث پوسیدگی و عفونت بیشتر دندان شوند. مواد پر کردگی نیز ممکن است شکسته یا به طور کامل کنده شود.
آیا می‌توانم بعد از پر کردن دندان‌ها مسواک بزنم؟
در مسواک زدن دندان‌ها یا نخ دندان کشیدن بعد از پرکردگی تردید نکنید. ناحیه را طبق معمول به آرامی مسواک زده و نخ دندان بکشید.
دندانپزشکان چگونه پرکردگی‌های قدیمی را برمی‌دارند؟
از دستگاه ساکشن استفاده خواهد شد. ساکشن تمام ذرات را در حین دریل کردن پرکردگی از روی دندان مکش می‌کند.
آیا می‌توانم برای پرکردن دندان 6 ماه صبر کنم؟
برخی افراد نسبت به دیگران مینای دندان نرم‌تری دارند که باعث نفوذ راحت‌تر باکتری‌ها یا اسیدها به دندان می‌شود. معمولا به صورت تخریبی از شش ماه تا چهار یا پنج سال طول می‌کشد تا یک حفره یا کرم خوردگی نیاز به درمان داشته باشد. شرایط دهان شما روزبه روز تغییر می‌کند.
آیا امکان عفونی شدن حفره پر شده وجود دارد؟
اگر پرکردگی نامناسب درمان نشود، ممکن است بشکند یا بیفتد و دندان نمایان شود. در صورتی که پرکردگی به درستی نصب نشده باشد، فرد باید به دندانپزشک مراجعه کند تا پرکردگی را ترمیم کند. احتمال فعال شدن عفونت پس از پر کردن و ایجاد ناراحتی و درد ضربان‌دار بسیار کم است.
