از رایج‌ترین روش‌های درمانی در کلینیک‌های دندانپزشکی می‌توان به استفاده از لمینتهای سرامیکی دندان اشاره کرد. این روش یک روش محافظه‌کارانه و بدون ریسک برای درمان مشکلات زیبایی و عملکردی بخش جلویی حفره دهان محسوب می‌شود. امروزه انواع مختلفی از لمینتهای سرامیکی دندان در بازار موجود است.
در این مقاله به بررسی انواع لمینتهای سرامیکی و مزایا و معایب آن می‌پردازیم.
لمینت سرامیکی دندان چیست؟
لمینتهای سرامیکی دندان صدف‌های بسیار نازکی از جنس سرامیک دندان هستند که به قسمت جلویی دندان متصل می‌شوند. به طور معمول لمینتهای دندان بین 5 تا 6 میلیمتر ضخامت دارند اما برخی از انواع آن‌ها مانند لمینت لومینر می‌تواند بسیار نازک‌تر باشد.
هدف اولیه از استفاده از لمینتهای دندان جنبه ی زیبایی بخشی آن است. استفاده از لمینتهای دندان را می‌توان به بازسازی ظاهری بخش جلویی دندان‌ها تشبیه کرد.
کاربرد‌های لمینت سرامیکی دندان
به طور معمول لمینت دندان به خواست بیمار و صرفاً برای زیباتر شدن جلوه ی بیرونی دندان‌ها استفاده می‌شود و در مقابل دیگر روش‌های ترمیم دندان که علاوه بر زیبایی به بازسازی و جلوگیری از پوسیدگی‌های بیشتر دندان می‌پردازند قرار دارد.
معمولاً بیماران دلایل زیادی برای استفاده از لمینت دندان دارند:
- بازسازی عیوب و نواقص ظاهری دندان‌ها
- یک جایگزین مناسب و بادوام بالاتر نسبت به باندینگ دندان (و یا برای بازسازی باندینگ دندان از بین رفته)
- زیباتر و درخشان‌تر شدن لبخند فرد
- استفاده به‌عنوان یک ارتودنسی سریع و فوری (استفاده از لمینت برای مرتب نشان‌دادن ظاهر دندان‌ها)
- پرکردن فاصله میان دندان‌ها
مزایای لمینت سرامیکی دندان
- داشتن ظاهر زیبای طبیعی
- مقاوم در برابر لک پذیری
- مقاومت بیشتر نسبت به کامپوزیت‌های دندان
- بدون نیاز به بیهوشی
- ادغام شدن با رنگ طبیعی دندان‌ها
- مقاوم و بادوام
- مقاوم در برابر شکستگی، لب پر شدن و ترک خوردن
- داشتن ظاهری شبیه به بافت طبیعی دندان
- بدون آسیب‌زدن به دیگر دندان‌ها و بافت لثه اطراف خود
- تولید پلاک دندانی بسیار کم و محافظ خوب دندان‌ها
- ماندگاری طولانی
لمینت سرامیکی دندان برای چه افرادی مناسب است؟
لمینت سرامیکی دندان یک گزینه عالی در شاخه دندانپزشکی زیبایی برای بسیاری از افراد است. در ادامه به برخی از مواردی که کاندیدهای مناسب برای انجام لمینت دندان را مشخص می‌کند اشاره شده است:
- نیاز به بازسازی و ترمیم دندان‌هایی که تغییر رنگ داده و یا لکه شده‌اند
- ترمیم لکه‌های ناشی از پوسیدگی شدید دندان‌ها و یا پرکردگی‌های قدیمی دندان
- داشتن سلامت کامل دهانی
- داشتن دندان‌هایی مرتب و در یک ردیف
- جلوگیری از جویدن ناخن‌ها و گاز زدن شکلات و غذاهای سفت
- جلوگیری از فشار دادن دندان‌ها و دندان‌قروچه در طول شب
- داشتن بهداشت کامل دهانی به‌صورت مرتب و روتین وار
انواع لمینت سرامیکی دندان
انواع مختلفی از لمینتهای سرامیکی دندان تولید شده‌اند که به داشتن ظاهری زیبا در قسمت جلویی دندان‌ها کمک می‌کنند. بر اساس خاصیت تف جوشی، درجه دما، نوع ترکیب و تکنیک‌های به‌کاررفته در طول ساخت، لمینتهای دندان به سه گروه اصلی تقسیم می‌شوند:
- لمینتهای بر پایه شیشه
- لمینتهای بر پایه آلومینا
- لمینتهای بر پایه زیرکونیا
میزان طبیعی بودن ظاهر لمینت دندان به جنس و روش جای‌گذاری آن بستگی دارد.
روش‌های تولید لمینت سرامیکی
به‌طورکلی سه روش متفاوت برای تولید لمینت سرامیکی دندان وجود دارد. زمانی که ظاهر لمینت دندان از اهمیت بالایی برخوردار است بیمار باید به طور حتمی در خصوص روش تولید آن و تأثیر این روش بر طبیعی بودن ظاهر لمینت با دندانپزشک خود صحبت نماید.
لمینتهای مرسوم (لمینتهای فلداسپات)
در این روش لمینتهای مختلف با درجه رنگ و شفافیت مختلف در کنار یکدیگر قرار داده می‌شوند تا لمینت نهایی دندان ساخته شود. درصورتی‌که این نوع لمینت به‌خوبی ساخته شود، دیگر انواع لمینت ها به‌سختی می‌توانند از نظر ظاهر و مشخصات ساخت با آن رقابت کنند.
لمینتهای تحت‌فشار
در این روش سرامیک سازنده ی لمینت آب شده و به درون قالب ریخته می‌شود. استفاده از یک نوع و یک رنگ لمینت از معایب این روش محسوب می‌شود چرا که درجه رنگ و میزان شفافیت در قسمت‌های مختلف دندان‌ها متفاوت است.
به دو طریق می‌توان به این نوع لمینتهای دندان جلوه ی طبیعی تری بخشید:
- در طول ساخت لمینت به آن لکه‌های رنگی اضافه شود و سپس در سطح لمینت پخش گردد.
- بعد از ساخت قسمت کوچکی از لمینت جدا شده و با لمینت‌هایی با رنگ متفاوت‌تر جایگزین شود.
نتیجه نهایی روش دوم بسیار شبیه به دندان‌های طبیعی فرد می‌باشد.
لمینتهای سرامیکی دیجیتالی (کد – کم)
در این روش لمینت دندان با استفاده از تکنولوژی کد-کم از طریق یک واحد تک‌رنگ سرامیک تولید می‌شود. همانند لمینتهای تحت‌فشار تک‌رنگ بودن این نوع لمینت از معایب آن محسوب می‌شود. در این روش نیز می‌توان با اضافه‌کردن هاله‌های رنگی به لمینت کاراکتر بخشید. اما از بین سه روش نام‌برده، این روش از ظاهر طبیعی کمتری برخوردار است.
لمینت سرامیکی فوق نازک
لمینتهای سرامیکی فوق نازک لمینت‌هایی هستند که با ضخامتی مابین 0.2 تا 0.3 میلیمتر ساخته می‌شوند. این ضخامت برابر با ضخامت لنزهای چشمی است. کمترین میزان ضخامت لمینتهای مرسوم نزدیک به 5 میلیمتر است.
لمینتهای سرامیکی فوق نازک بدون نیاز به تراشیدن دندان بر روی سطح دندان قرار می‌گیرند.
مراحل لمینت سرامیکی دندان
مشاوره
برای انجام لمینت در ابتدا بیمار باید با دندانپزشک خود مشاوره داشته باشد. دندانپزشک با معاینه دندان‌ها و بررسی سلامت آن‌ها (وجود پوسیدگی و یا آسیب‌دیدگی) تصمیم می‌گیرد که آیا انجام لمینت برای فرد مناسب است یا نه. درصورتی‌که بیمار دچار شرایط خاصی مانند بیماری‌های پیوره باشد و یا بیش از اندازه دندان‌قروچه کند دندانپزشک استفاده از لمینت دندان را توصیه نمی‌کند. اما درصورتی‌که دندان‌ها سالم باشند و یا فقط از نظر زیبایی مشکل داشته باشند می‌توان پروسه ساخت لمینت را شروع کرد.
در طول جلسه مشاوره، دندانپزشک در خصوص ظاهر و رنگ لمینت موردنظر بیمار با وی صحبت خواهد نمود. همچنین با درنظرگرفتن جنس، میزان شفافیت و رنگ لمینتها، بهترین و طبیعی‌ترین گزینه را به بیمار پیشنهاد می‌دهد.
آماده‌سازی دندان‌ها
در قدم بعدی دندانپزشک به کمک ابزار دقیقی خارجی‌ترین لایه ی مینای دندان موردنظر را می‌تراشد. درصورتی‌که بیمار عجله داشته باشد، عمل تراشیدن دندان می‌تواند در همان جلسه مشاوره انجام شود. در غیر این صورت به جلسه دوم موکول می‌گردد.
میزان و عمق لایه ی تراشیده شده به ضخامت لمینت موردنظر بستگی دارد. در طول انجام این پروسه و برای کاهش درد از بی‌حسی موضعی استفاده می‌شود.
لازم به ذکر است که برخی از انواع لمینت سرامیکی بدون نیاز به تراشیدن سطح دندان بر روی آن قرار داده می‌شوند. در مقاله مزایای لمینت بدون تراش به طور مفصل به بررسی و توضیح آن‌ها پرداخته‌ایم.
غالب سازی
زمانی که دندان آماده شد دندانپزشک از آن‌ها غالب می‌گیرد تا به کمک آن لمینت را کاملاً اندازه دندان و فک بیمار بسازد.
بعد از این غالب به بخش آزمایشگاه دندانپزشکی فرستاده می‌شود. در آزمایشگاه با کمک غالب، لمینت دقیقاً مشابه با دندان‌های فرد ساخته می‌شود.
پروسه ی ساخت لمینت چند روز زمان می‌برد. در طول این مدت بیمار از لمینتهای دندانی موقت استفاده می‌کند.
جای‌گذاری لمینتها
قدم بعدی، آماده‌شدن لمینتهای دائمی و جای‌گذاری و اتصال آن‌هاست. گاهی برای اندازه شدن لمینت با دندان‌های طبیعی باید آن را تراشید و کوچک‌تر نمود. بعد از این دندان‌ها برای اتصال لمینت آماده می‌شوند. دندانپزشک دندان‌ها را پولیش کرده و با اچ کردن یا خراشیدن بستر مناسبی برای چسب دندان و لمینت ایجاد می‌کند. به طور معمول در طول این قسمت از پروسه به بی‌حسی احتیاجی نیست.
بعد از این با استفاده از سیمان یا چسب دندانپزشکی لمینت به دندان اصلی متصل می‌گردد. دندانپزشک به کمک یک نور متمرکز مخصوص مواد سیمان دندان را فعال کرده و لمینت را کاملاً به دندان می‌چسباند. این پروسه در مدت‌زمان بسیار کمی انجام می‌شود. سپس هرگونه چسب و سیمان اضافه به‌سرعت از روی دندان‌ها پاک می‌شود. در نهایت لمینت با ظاهری کاملاً طبیعی در جای خود قرار می‌گیرند.
مراقبت‌های لازم بعد از لمینت کردن دندان‌ها با مواد سرامیکی
- استفاده از مسواک و نخ دندان به‌صورت روزانه بسیار ضروری است. تغییرات دندان‌های اصلی لمینت را نیز تحت‌تأثیر قرار می‌دهد بنابراین فرد باید از لمینت دندانی خود نیز مانند دندان طبیعی مراقبت نماید.
- به طور معمول توصیه می‌شود بیمار تا چند روز بعد از جای‌گذاری لمینتها از غذای پوره شده و نرم استفاده کند. چرا که عادت کردن به شکل و حالت جدید دندان‌ها چند روزی زمان می‌برد.
- داشتن جلسات معاینه منظم به دندانپزشک کمک می‌کند هرگونه مشکل یا بیماری را در مراحل اولیه و قبل از شدیدتر شدن تشخیص داده و درمان نماید. پاک‌کردن پلاک دندانی و جلوگیری از تجمع باکتری‌ها به حفظ سلامت دندان‌ها کمک کرده و به فرد لبخندی زیبا هدیه می‌دهد.
- درصورتی‌که فرد به‌صورت روزانه از قهوه و چایی استفاده می‌کند بهتر است که نوشیدنی خود را با نی بنوشد. این کار برخورد نوشیدنی با دندان‌ها را کاهش داده و از لکه شدن آن‌ها جلوگیری می‌نماید. پیروی کردن از این دستورالعمل‌ها باعث می‌شود تا لمینت دندان در بهترین حالت خود باقی بماند.
- افرادی که در طول شب دندان‌قروچه می‌کنند باید حتماً در هنگام خواب از محافظ دندان استفاده نمایند.
- کسانی که به ورزش‌های رزمی می‌پردازند باید در طول تمرین و مسابقات خود از محافظ دهان استفاده کنند.
ماندگاری لمینتهای سرامیکی
باید توجه داشت که ماندگاری و عمر لمینت دندان در درجه اول به رعایت دستورالعمل‌های بعد از درمان بستگی دارد. همچنین تجربه دندانپزشک نیز نقش مهمی در طول عمر لمینت دندان بازی می‌کند. اما به طور کلی لمینتهای سرامیکی بین 8 تا 12 سال ماندگاری دارند.
جویدن و گاز زدن غذای سفت باعث ترک خوردن و شکستگی لمینت می‌شود. با داشتن بهداشت دهانی منظم می‌توان طول عمر لمینت دندان را افزایش داد. لمینت به‌گونه‌ای طراحی شده است که در صورت آسیب‌دیدگی می‌توان آن را توسط یک دندانپزشک متخصص تعویض کرد.
معایب لمینت سرامیکی دندان
- در صورت شکستگی یا ترک خوردن باید آن را تعویض نمود.
- اگر دندان‌ها در زمان آماده‌سازی بیش از اندازه تراشیده شده و به عاج برسند، مینای دندان آسیب‌دیده و در نهایت لمینت از بین خواهد رفت.
- نمی‌توان از لمینت بر روی دندان‌هایی با پوسیدگی شدید و یا دارای ترمیم قدیمی استفاده نمود.
- بعد از قالب‌گیری و چسباندن لمینت نمی‌توان شکل ظاهری و رنگ آن را تغییر داد.
- نسبت به دیگر روش‌های درمانی هزینه ی انجام لمینت بسیار زیاد است.
هزینه لمینت سرامیکی دندان
هزینه ی لمینت سرامیکی دندان به عوامل مختلفی بستگی دارد. از جمله:
- برند و نوع لمینت سرامیکی مورد استفاده
- تعداد واحد لمینت موردنیاز شما
- دستمزد دندانپزشک
- محل کلینیک دندانپزشکی
متأسفانه به دلیل این که لمینت دندان جزء خدمات زیبایی قرار گرفته است، بیمه هزینه‌های آن را پوشش نمی‌دهد.
سؤالات متداول
آیا لیمنت دندان ارزش انجام‌دادن دارد؟
درصورتی‌که فرد به دنبال ایجاد تغییری محسوس در ظاهر خود و داشتن لبخندی زیبا است انجام لمینت بهترین گزینه برای او محسوب می‌شود.
لمینت سرامیکی با دادن لبخند به اصطلاح هالیوودی به فرد، ظاهر وی را به‌شدت بهبود می‌بخشد. تغییری که با مراقبت کافی برای بیشتر از 10 سال دوام خواهد داشت. افراد بسیار کمی از انجام لمینت دندان پشیمان می‌شوند چرا که این لمینتها بسیار شبیه به دندان‌های طبیعی فرد بود و آسیب بسیار کمی به دندان‌های اصلی او وارد می‌کند.
آیا لمینت سرامیکی لکه می‌گیرد و یا تغییر رنگ می‌دهد؟
یکی از دلایل محبوبیت بالای لمینتهای سرامیکی نزد دندان‌پزشکان مقاومت بالای آن در برای لکه‌هاست. بعد از جای‌گذاری لمینت فرد می‌تواند بدون نگرانی از ایجاد لکه بر روی دندان‌های خود از نوشیدن چایی و قهوه لذت ببرد.
با این حال نباید مسواک زدن و استفاده از نخ دندان و دهان‌شویه را فراموش کرد.
آیا لمینت در معرض کرم‌خوردگی قرار می‌گیرد؟
خیر لمینت نسبت به سوراخ شدن و کرم‌خوردگی مقاوم است. در حقیقت لمینت بعد از جای‌گذاری از دندان طبیعی فرد در برابر پوسیدگی محافظت می‌نماید. با این حال فرد باید از دندان‌های لمینت نشده ی خود به خوبی مراقبت کرده تا احتمال ابتلا به کرم‌خوردگی و پوسیدگی را کاهش دهد.
آیا دندان‌های لمینت شده نسبت به گرما و سرما حساس هستند؟
به دلیل تراشیدن لایه نازکی از مینای دندان، دندان‌های لمینت شده برای مدت کوتاهی بعد از جای‌گذاری به غذاها و نوشیدنی‌های سرد و گرم حساس خواهند بود. اما این حالت پس از چند روز از بین خواهد رفت. به همین دلیل توصیه می‌شود فرد تا چند روز پس از انجام لمینت از خوردن و آشامیدن خوراکی‌های بسیار داغ یا سرد پرهیز نماید.
مقاومت لمینت سرامیکی چقدر است؟ آیا فرد بعد از انجام لمینت در غذا خوردن دچار محدودیت می‌شود؟
لمینت سرامیکی بسیار مقاوم است. با این حال اگر فشار زیادی به آن‌ها وارد شود امکان دارد که ترک‌خورده و یا بشکند. اصولاً توصیه می‌شود تا فرد بعد از انجام لمینت از جویدن یخ، دانه‌ها و آجیل‌های سفت، آب‌نبات‌ها و پاپ‌کورن پرهیز نماید. معمولاً دندان‌های طبیعی افراد نیز با جویدن این خوراکی‌ها آسیب می‌بینند. لمینت سرامیکی دندان با وجود مقاومت بالا آسیب‌پذیر است.
