فاصله بین دندانها یک عارضه شایع است و معمولاً مسئله نگران کنندهای نیست. در کودکان این شکاف معمولاً با افزایش سن خود به خود بسته میشود، اما برخی شکافها هرگز بسته نمیشوند و نیاز به درمان دارند. بدون در نظر گرفتن اینکه فاصله بین دندانها کم یا زیاد باشد، ممکن است روی اعتماد به نفس شما تأثیر بگذارد و به دنبال راهی برای درمان آن باشید. روشهای زیادی برای پر کردن فاصله بین دندانها وجود دارند، که در این مقاله به بررسی آنها خواهیم پرداخت. برای برطرف کردن شکاف بین دندان باید با یک دندان پزشک صحبت کنید.
شکاف بین دندانی چیست؟
به شکافی که بین دندانها ایجاد میشود عارضه فاصله بین دندان هم گفته میشود. این عارضه وضعیتی است که در آن کنارههای دندان متفاوتند. این مشکل ممکن است دلیل ژنتیکی داشته باشد، اما قابل درمان است. شکاف بین دندانها هیچ تأثیری بر سلامت افراد ندارد، اما ممکن است از لحاظ زیبایی برای آنها مشکل ایجاد کند.
فاصله دندان ها بر زیبایی لبخند تاثیر منفی میگذارد و باعث نارضایتی افراد میشود. برخی افراد ممکن است از لبخند زدن در جمع خودداری کنند. شکاف دندان ها ممکن است بر تلفظ کلمات یا صداهای خاص تاثیر بگذارد و مشکلاتی را ایجاد کند. همچنین ممکن است ورود زبان به شکافها باعث آسیب آن شود.
علل شکاف بین دندانی
عارضه فاصله بین دندانی ممکن است ناشی از موارد زیر باشد:
اندازه دندانها نسبت به استخوان فک
اگر دندانهای فردی نسبت به اندازه استخوان فک او خیلی کوچک باشند، ممکن است بین دندانهایش شکاف ایجاد شود. اندازه استخوان فک و دندان میتواند ژنتیکی باشد و یکی از دلایل ایجاد عارضه فاصله بین دندانی در اعضای یک خانواده است.
دندانهای از دست رفته یا کوچک
اگر برخی از دندانها از دست رفته باشند یا کوچکتر از بقیه دندانها باشند ممکن است باعث ایجاد عارضه فاصله بین دندانی شوند. این دندانها اغلب شامل دندانهای ثنایای جانبی بالایی است. اگر دندانهای ثنایای جانبی بالایی وجود نداشته باشند یا نسبتاً کوچک باشند ممکن است بین دو دندان جلویی شکاف ایجاد شود.
فرنوم لبی بزرگ
فرنوم لبی بافتی است که از داخل لب بالایی تا لثه بالای دندانهای جلویی بالا امتداد دارد. اگر این بافت بزرگ باشد میتواند باعث ایجاد شکاف بین این دندانها شود.
بیماری لثه
جابجایی دندان نشانهای از بیماری پیشرفته لثه است. در افراد مبتلا به بیماری لثه، التهاب منجر به آسیب به استخوانی میشود که از دندانها حمایت میکند. در نهایت ممکن است دندان ها لق شوند و شکافهایی بین دندانها ظاهر شوند.
رفلکس بلع نادرست
هنگامی که رفلکس بلع به درستی اتفاق نمیافتد زبان به سقف دهان فشار میاورد. و ممکن است هنگام قورت دادن، زبان خود را به دندانهای جلویی خود فشار دهید. با گذشت زمان این فشار مکرر روی دندانهای جلو، آنها را به جلو جابجاد میکند و باعث ایجاد شکاف میشود.
عادات مضر
مکیدن شست، مکیدن لب، فشار دادن زبان و عادات مشابه میتوانند به دندانهای جلویی فشار وارد کنند و آنها را به سمت جلو جابجا کند. این مشکلات میتوانند منجر به عارضه فاصله بین دندان شوند.
از دست دادن دندانهای شیری
زمانی که دندانهای شیری میافتند ممکن است کودکان به طور موقت دچار عارضه فاصله بین دندان شوند. با رشد دندانهای دائمی معمولاً این شکافها برطرف میشوند. این نوع شکاف به قدری رایج است که دندانپزشکان آن را یک پدیده رشد طبیعی در کودکان میدانند و معمولاً نیاز به درمان ندارد.
مطالعهای در سال 2012 یافتههای قدیمی تری را گزارش میدهد که عارضه فاصله بین دندان ممکن است تقریباً در دو سوم کودکانی که فقط دندانهای ثنایای مرکزی آنها بیرون آمدهاند وجود داشته باشد. ثنایای مرکزی دو دندان صاف در جلوی فک بالا هستند.
عارضه فاصله بین دندان ممکن است چه کسانی را تحت تاثیر قرار دهد؟
عارضه فاصله بین دندان، هم کودکان هم بزرگسالان را تحت تأثیر قرار میدهد. این عارضه در کودکان شایع تر است و ممکن است پس از رشد دندانهای دائمی شکاف بین دندانها بسته شود.
فاصله بین دو دندان جلویی بالایی بین برخی گروهها شایع تر است. به عنوان مثال افراد سیاه پوست در مقایسه با سفید پوستها یا آسیاییها بیشتر عارضه فاصله بین دندانی را تجربه میکنند. (منبع)
روشهای پر کردن فاصله بین دندان
راههای زیادی وجود دارند که میتوانند به شما در پر کردن فاصله بین دندان کمک کنند. برخی اقدامات اصلاحی ساده هستند و برخی دیگر درمانهای تهاجمی هستند که برای رفع مشکلات جدی تر طراحی شدهاند. برای آشنا شدن با درمانهای احتمالی این عارضه به خواندن مطالب ادامه دهید.
بریسها
بریسهای ارتودنسی با ایجاد کشش به تدریج باعث به هم نزدیک شدن دندانها میشوند. این فشار ثابت، دندانها را در موقعیت صحیح حرکت میدهد و در نهایت باعث پر کردن فاصله بین دندانها میشوند. شما میتوانید از بریسها برای شکافهای کوچک یا بزرگ استفاده کنید که در برخی موارد میتوانند شکافهای ناشی از دست رفتن دندان را برطرف کنند.
یکی از مزایای بریسها این است که همهی دندانها را جابجا میکنند و میتواند برای کسانی که دارای چندین شکاف بین دندانی هستند مفید باشد. بریسها مزایای دیگری هم دارند، مانند: صاف کردن دندان های کج و تراز کردن فک برای روی هم قرار گرفتن درست دندانها.
شما میتوانید از بین انواع مختلف بریسهای ارتودنسی انتخاب کنید:
- بریسهای فلزی سنتی
- بریسهای سرامیکی
- بریسهای لینگوال
- بریسهای سلف لیگیت
- بریسهای نامرئی
بریسهای نامرئی قابل جابجایی هستند، اما سایر بریسها براکتی هستند. اگر شکافهای کوچکتری دارید یا اگر نمیخواهید بریسهای شما دیده شوند، بهتر است از بریسهای نامرئی استفاده کنید.
شما میتوانید بریسهای نامرئی را هنگام خوردن یا نوشیدن بردارید. به علاوه مسواک زدن و نخ دندان کشیدن با این بریسها آسان است.
به خاطر داشته باشید که بریسهای نامرئی گرانتر از بریسهای فلزی هستند. و چون قابل جابجایی هستند خطر گم شدن آنها وجود دارد. آنها همچنین به اندازه بریسهای فلزی راحت نیستند.
روکشها
روکش یکی دیگر از راهها برای پر کردن فاصله بین دندانها است. این روش شامل ساخت یک لایه سفارشی از مواد نازک است که دندانپزشک شما آن را جلوی دندانهای شما میچسباند.
روکشها دوام بالایی دارند، بنابراین به راحتی لکه نمیشوند. این ماده با رنگ طبیعی دندان شما مطابقت دارد و از آنجایی که روکشها کمی پهن تر از دندانهای طبیعی شما هستند میتوانند شکاف را بدون استفاده از بریس پنهان کنند.
انواع مختلف روکشها شامل پرسلن و کامپوزیت هستند و حتی گزینه روکشهای متحرک هم وجود دارد.
مزیت روکشها این است که در برابر لکه مقاوم هستند، با رنگ طبیعی دندان مطابقت دارند و احتمال شکستن روکش کم است. آنها همچنین میتوانند 10 سال یا بیشتر دوام داشته باشند.
نکته منفی روکشها این است که هزینه بالایی دارند.
باندینگ دندان
باندینگ هم مانند روکشها از یک ماده کامپوزیت نرم برای کمک به پر کردن فاصله بین دندان استفاده میکند.
در این روش دندانپزشک شما کامپوزیت نرم را مستقیماً روی دندانهای شما قرار میدهد و سپس مواد را شکل میدهد تا فضای بین دندان ها را پنهان کند.
کامپوزیت به دندانها میچسبد و پس از خشک شدن مانند دندان طبیعی شما به نظر میرسد.
مزیت باندینگ این است که هزینه کمتری دارد، اما به اندازه روکش قوی نیست.
بنابراین خطر ترک خوردن، شکستگی و لکه دار شدن مواد چسبنده وجود دارد.
باندینگ دندان به اندازه روکش دوام ندارد و ممکن است هر 5 تا 10 سال یکبار لازم باشد درمان را تکرار کنید.
ایمپلنتهای دندانی
اگر چه برخی بریسها میتوانند شکافی که در اثر از دست دادن دندان به وجود آمده را پر کنند، اما این روش در برخی موارد مؤثر نیست. اگر دندانی را از دست دادهاید، بسته به وضعیت شما دندانپزشک ممکن است ایمپلنت دندان را برای پر کردن فاصله بین دندان توصیه کند. ایمپلنت یک ریشه مصنوعی است که برای حمایت از دندان جایگزین استفاده میشود. این روش نیاز به جراحی دارد که طی آن دندانپزشک ریشه دندان مصنوعی را مستقیماً در استخوان فک شما قرار میدهد. هنگامی که ایمپلنت دندانی با استخوان فک پیوند خورد، دندانپزشک یک دندان مصنوعی را به آن وصل میکند.
مزیت ایمپلنت این است که یک درمان دائمی است؛ اگر چه ممکن است لازم باشد هر 15 سال یکبار دندان مصنوعی را تعویض کنید. نکته منفی ایمپلنت این است که هزینه بالایی دارد. همچنین روند درمان ممکن است چندین ماه طول بکشد.
جراحی
اگر عارضه فاصله بین دندان به دلیل فرنوم لب بزرگ یا کوچک یا کیست باشد، ممکن است قبل از ارتودنسی نیاز به جراحی داشته باشید. با این حال جراحی به این معنی نیست که شکاف خود به خود بسته میشود. ممکن است برای پر کردن فاصله بین دندان به درمان بیشتری نیاز داشته باشید.
آیا میتوان شکاف دندان را در خانه درمان کرد؟
برای شکافهای کوچکتر ممکن است این سؤال پیش بیاید که آیا میتوان آنها را با درمانهای خانگی برطرف کرد؟
اگر چه برخی از محصولات را در بازار پیدا خواهید کرد که برای پر کردن فاصله بین دندان در منزل طراحی شدهاند، اما این محصولات خطرناک هستند.
برخی افراد ادعا میکنند که شکافها را با نوارهای شکافی میبندند. اینها نوارهای لاستیکی کوچکی هستند که دور دندان پیچیده میشوند. این کار به پر کردن فاصله بین دندان کمک میکند. این نوارهای شکاف در فروشگاهها و به صورت آنلاین فروخته میشوند. اما بهتر است از آنها استفاده نکنید.
این نوع درمانهای خانگی میتوانند به لثهها و استخوانهای اطراف دندان آسیب برسانند و باعث از بین رفتن دندان شوند.
همچنین ممکن است پرکنندههای خانگی دندان را به شما توصیه کنند. این پرکنندهها قرصهای پلاستیکی شکل پذیری هستند که باید آنها گرم کنید و قالب بزنید و سپس روی دندانهای خود بچسبانید تا شکاف را پر کنند. این کار تنها یک راه حل موقت است. این ماده به طور دائم روی دندان نمیچسبد. آنها ممکن است از دندان جدا شوند و خطر بلعیدن آنها وجود دارد.
پیشگیری از عارضه فاصله بین دندان
پیشگیری از همه موارد شکاف دندان ممکن نیست. با این حال اگر ناشی از بیماری یا عادت لثه باشد، میتوان با رعایت بهداشت دهان و دندان به بهبود وضعیت کمک کرد:
- مسواک زدن دندانها دو بار در روز
- نخ دندان کشیدن روزانه
- مراجعه به دندانپزشک برای معاینه
- اجتناب از مکیدن شست و کمک به کودکان برای ترک این عادت
- اصلاح رفلکسهای نادرست بلع
نکات پایانی در مورد پر کردن فاصله بین دندانها
شکاف دندان معمولاً برای سلامتی خطرناک نیست و تنها از لحاظ زیبایی باعث ایجاد مشکل میشود. خوشبختانه راهحلهای مختلفی برای پر کردن فاصله بین دندان وجود دارند. برای این کار بهتر است با دندانپزشک صحبت کنید و از درمانهای خانگی که ممکن است خطرناک و غیر قابل اعتماد باشند خودداری کنید.
همه موارد ابتلا به عارضه فاصله بین دندانی قابل پیشگیری نیستند، اما اقداماتی وجود دارند که میتوانید برای جلوگیری از برخی علل آن انجام دهید.
سؤالات پرتکرار
آیا عارضه فاصله بین دندان یک بیماری است؟
عارضه فاصله بین دندان به سادگی با یک اصلاح پزشکی برطرف میشود. این عارضه به خودی خود یک بیماری یا تغییر شکل نیست. اما گاهی اوقات افراد در نتیجه بیماری، به ویژه پریودنتیت این عارضه را تجربه میکنند.
عارضه فاصله بین دندان چگونه تشخیص داده میشود؟
دندانپزشک شما میتواند عارضه فاصله بین دندان را با یک معاینه تشخیص دهد و نیاز به آزمایش نیست.
چگونه عارضه فاصله بین دندان را رفع کنیم؟
راههای مختلفی برای پر کردن فاصله بین دندانها وجود دارند. درمان بستگی به این دارد که آیا این مشکل به دلیل بیماری لثه است یا فقط یک مشکل زیبایی است.
آیا عارضه فاصله بین دندان دردناک است؟
خیر. تنها علامتی که با آن مواجه خواهید شد فاصله بین دندانهایتان است. هیچ علائم اضافی یا دردی وجود ندارد.
آیا عارضه فاصله بین دندان با افزایش سن افزایش میابد؟
در حالت عادی عارضه فاصله بین دندان نباید با افزایش سن افزایش پیدا کند. اگر متوجه شدید که فاصله بین دندان هایتان بیشتر شده است با دندانپزشک خود تماس بگیرید، چون ممکن است به دلیل بیماری لثه باشد.
آیا عارضه فاصله بین دندان خود به خود برطرف میشود؟
عارضه فاصله بین دندان در دوران کودکی میتواند خود به خود با رشد دندانها برطرف شود. با این حال در بزرگسالان شکاف بین دندانها تغییر زیادی نخواهد کرد. بزرگسالان ممکن است بتوانند با رعایت بهداشت دهان و دندان از ابتلا به عارضه فاصله بین دندان جلوگیری کنند.
آیا عارضه فاصله بین دندان را میتوان به طور دائم درمان کرد؟
درمان به علت زمینهای مشکل بستگی دارد. شکاف بین دندان معمولاً پس از درمان بسته میشود، مگر اینکه فرد عادتهایی مانند مکیدن شست را ادامه دهد یا از نکاتی که دندانپزشک توصیه میکند پیروی نکند.