درد لثه | درمان لثه درد و علت درد لثه

لثه ها بافت نرم و گوشتی هستند که از دندان ها محافظت می‌کنند. درد لثه می‌تواند نشانه تحریک، عفونت یا آسیب به لثه باشد و دندان باشد. درد لثه معمولا موقتی است. این درد می‌تواند ناشی از موارد ساده مثل مسواک زدن محکم، داشتن زخم شانکر یا استفاده از دندان مصنوعی، نگهدارنده یا بریس باشد. اما در برخی مواقع ممکن است درد لثه نشان دهنده یک مشکل جدی تر مانند برفک دهان، التهاب لثه یا پریودنتیت باشد. بنابراین ممکن است بیمار برای جلوگیری از عوارض بیشتر نیاز به درمان داشته باشد.

علت درد لثه

درد لثه می‌تواند از یک تحریک جزئی تا شدید و ناتوان کننده متغیر باشد. برخی از علل احتمالی درد لثه عبارتند از:

آفت دهان

آفت می‌تواند در هر قسمتی از دهان ایجاد شود. آنها معمولا به صورت لکه‌های کوچک، دردناک و قرمز رنگ در دهان ظاهر می‌شوند اما ممکن است پوشش سفید رنگ هم داشته باشند. دلایل آفت می‌تواند شامل استرس روانی، آسیب های دهان، اختلال در سیستم ایمنی یا سایر بیماری های زمینه ای باشد. درمان خاصی برای آفت دهان وجود ندارد اما معمولا ظرف یک یا دو هفته خود به خود از بین می‌روند در غیر این صورت باید به دندانپزشک مراجعه کنید.

بریدگی یا جراحت

غذا و اشیایی که وارد دهان می‌شوند گاهی اوقات باعث بریدگی یا آسیب‌های جزئی در لثه‌ها و دندان‌ها می‌شوند. این وضعیت در برخی موارد منجر درد و خونریزی می‌شود. بریدگی یا جراحت می‌تواند ناشی از چیزی به سادگی مسواک زدن یا بریس های ارتودنسی باشد.

تغییرات هورمونی

هورمون های زنانه در دوره‌‎های مختلف زندگی می‌توانند بر لثه های شما تاثیر بگذارند. در دوران بلوغ خون بیشتری در لثه جریان پیدا می‌کند و ممکن است باعث تورم، حساسیت یا درد شود. همچنین ممکن است در طول قاعدگی لثه ها کمی دردناک شوند.

هورمون‌های زنان در دوران بارداری افزایش می‌یابد و می‌تواند لثه‌ها را تحت تاثیر قرار دهد. اگر متوجه شدید که لثه های شما خونریزی یا درد دارند با پزشک خود صحبت کنید. در دوران یائسگی سطح هورمون ها دوباره تغییر می‌کند. لثه‌های شما ممکن است خونریزی کنند، رنگ آنها تغییر کند، دچار سوزش یا درد شود.

بیماری لثه

این بیماری که به آن ژنژیویت لثه هم گفته می‌شود زمانی رخ می‌دهد که باکتری‌ها زیر لثه جمع می‌شوند و باعث التهاب و خونریزی می‌شوند. بدون درمان التهاب لثه می‌تواند به پریودنتیت تبدیل شود و منجر به لق شدن دندان‌ها شود. افرادی که سیگار می‌کشند بیشتر از افراد غیر سیگاری در معرض خطر ابتلا به بیماری لثه هستند.

تکنیک‌های نامناسب استفاده از نخ‌دندان یا مسواک

مسواک زدن یا نخ دندان کشیدن خیلی شدید یا مکرر گاهی اوقات میتواند باعث خونریزی لثه و درد شود.

سینوزیت

عفونت باکتریایی یا ویروسی در سینوس‌ها می‌تواند باعث تورم حفره سینوسی شود. برخی از افراد مبتلا به سینوزیت هم به درد لثه و دندان مبتلا میشوند.

آبسه دندان

عفونت باکتریایی در ریشه دندان می‌تواند باعث ایجاد آبسه یا کیسه پر از چرک شود. آبسه دندان می‌تواند منجر به تورم و درد لثه شود. آبسه دندان همچنین می‌تواند جدی باشد و به سایر قسمت‌های بدن سرایت کند. بنابراین باید سریعا به دندانپزشک مراجعه کنید. ممکن است برای درمان آبسه نیاز به عصب کشی دندان داشته باشید.

سرطان دهان

این مشکل می‌تواند از زبان، گونه داخلی، لوزه‌ها یا لثه‌ها شروع شود. شما یا دندانپزشکتان ممکن است متوجه این مشکل شوید چون شبیه به زخمی است که درمان نمی‌شود. این وضعیت ممکن است در ابتدا دردناک نباشد. اما مراقب باشید و هر زخمی در دهان یا روی لثه ها را جدی بگیرید. اگر ظرف چند هفته خوب نشدید به دندانپزشک مراجعه کنید.

درمان درد لثه

درمان درد لثه به علت اصلی آن بستگی دارد. درد لثه را میتوان به راحتی درمان کرد اما در برخی موارد خاص درد لثه میتواند ناشی از یک مشکل بزرگ تر باشد. پس حتما در اولین فرصت به دندانپزشک و یا متخصص لثه مراجعه کنید.

درمان کلینیکی و تخصصی درد لثه

به عنوان مثال برای افراد مبتلا به بیماری لثه دندانپزشک ممکن است به منظور حذف پلاک و جرم از لثه جرمگیری را پیشنهاد کند. دندانپزشک همچنین ممکن است یک دهانشویه حاوی الکل یا کلر هگزیدین را برای از بین بدن باکتری های اضافی و جلوگیری از ایجاد پلاک در آینده برای بیمار تجویز کنند.

اگر کسی به بیماری شدید لثه مبتلا باشد ممکن است دندانپزشک جراحی را برای ترمیم استخوان یا لثه از بین رفته توصیه کند. گاهی اوقات این جراحی میتواند شامل پیوند استخوان و بافت برای کمک به رشد بافت جدید و سالم باشد.

افراد مبتلا به آبسه دندان ممکن است نیاز به عصب کشی دندان داشته باشند. حین عصب کشی دندانپزشک پالپ عفونی یا بافت نرم داخل دندان و آبسه را از ریشه دندان خارج میکند و سپس دندان آسیب دیده را ترمیم و پر میکند.

درد لثه ناشی از سینوزیت معمولا با برطرف شدن عفونت کاهش میابد. برای عفونت های باکتریایی ممکن است دندانپزشک برای شما آنتی بیوتیک تجویز کند.

درمان خانگی درد لثه

بیمارانی که علت درد لثه خود را نمی‌دانند باید برای معاینه به دندانپزشک مراجعه کنند. با این حال برخی درمان های خانگی ساده ممکن است به کاهش درد شما کمک کنند که عبارتند از:

غرغره آب نمک: شما میتوانید مخلوط یک قاشق چایخوری و نمک و مقداری آب را غرغره کنید.

روغن میخک: مالیدن روغن میخک روی لثه ها میتواند درد و تورم را کاهش دهد.

 مسکن برای درد لثه: مسکن های بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن میتوانند درد لثه را کاهش دهند.

مسواک زدن با دقت: قسمت های زخم شده که تورم یا خونریزی دارند را به آرامی مسواک بزنید.

پرهیز از خوردن غذاهایی که باعث تحریک یا ایجاد خراش روی لثه میشوند. این کار به روند بهبودی لثه کمک میکند. برای مثال:

• غذاهای اسیدی مانند مرکبات و گوجه فرنگی
• غذاهای تیز یا سفت مانند چیپس یا چوب شور
• غذاهای تند مانند عذاهایی که حاوی فلفل قرمز یا مواد تند دیگری هستند

برای بیماران مبتلا به آفت مصرف مکمل های ویتامین و مواد معدنی مانند آهن و ویتامین  B12 میتواند باعث کاهش درد لثه شود.

درمان‌های خانگی تسکین موقتی برای درد لثه هستند بنابراین به بیماران مبتلا به درد شدید یا مداوم لثه و یا دردی که عود میکند توصیه میشود به دندانپزشک مراجعه کنند. برخی از علل درد لثه در صورت عدم درمان میتواند منجر به پوسیدگی یا از بین رفتن دندان شود.

پیشگیری از لثه درد

بهداشت خوب دهان میتواند به جلوگیری از درد لثه و سایر مشکلات دندانی کمک کند. این مراقبت ها شامل موارد زیر است:

• نخ دندان کشیدن یک بار در روز
• استفاده روزانه از دهانشویه
• معاینه منظم توسط دندانپزشک مثلا هر شش ماه یکبار

ترک سیگار می‌تواند وضعیت لثه را بهبود بخشد. سیگار می‌تواند جریان خون لثه ها را کاهش دهد، روند بهبودی را مختل کند و در نتیجه منجر به ناراحتی بیمار شود.

سوالات پرتکرار

علت درد لثه دندان مصنوعی چیست؟

در بیشتر موارد هر گونه درد یا ناراحتی به دلیل استفاده از دندان های مصنوعی جدید یا نامناسب است. پروتز های جدید معمولا بعد از چند وقت با لثه های بیمار سازگار میشوند بنابراین کمی تحریک کاملا طبیعی است. پروتز های نامناسب یعنی پروتزهای لق یعنی آنهایی که به درستی جا نمی‌شوند، میتوانند باعث پوسیدگی دندان لثه یا حتی بریدگی لثه شوند. این وضعیت را میتوانید با کمک دندانپزشک به راحتی درمان کنید.

یکی دیگر از دلایل درد لثه میتواند ناشی از گیر کردن ذرات بین لثه و دندان مصنوعی باشد. همچنین ممکن است به دلیل تجمع باکتری ها دچار درد لثه شوید. این وضعیت زمانی اتفاق میافتد که دندان های مصنوعی خود را به درستی تمیز نکنید. شما همچنین میتوانید با چسب دندان مصنوعی مانند فیکسودنت از قرار گرفتن غذا بین دندان مصنوعی و خط لثه جلوگیری کنید. این کار میتواند به جلوگیری از زخم های ناشی از ذرات غذا کمک کند.

آیا ممکن است لثه درد به دلیل کشیدن سیگار یا مصرف تنباکو باشد؟

اگر سیگار میکشید یا از محصولات بدون دود مانند جویدن تنباکو استفاده میکنید بیشتر در معرض ابتلا به بیماری لثه قرار دارید. و با توجه به اینکه تنباکوی بدون دود معمولا بین گونه و لثه قرار میگیرد میتواند بیشتر از سیگار به دهان آسیب برساند. لثه های شما ممکن است از دندان هایتان جدا شوند و زخم هایی در داخل دهان و روی لثه ها ایجاد شود. همچنین میتواند منجر به سرطان شود.

چگونه بفهمم درد لثه من جدی است؟

اگر درد همراه با هر یک از علائم زیر همراه باشد  باید به دندانپزشک مراجعه کنید:

• بوی بد دهان که با مسواک زدن برطرف نمیشود
• خونریزی لثه
• لثه هایی که درحال عقب نشینی هستند
• لق شدن دندان ها
• درد هنگام جویدن
• قرمزی لثه
• دندان های حساس

درد لثه دندان عقل چگونه است؟

دندان عقلی که از لثه بیرون نیامده است (دندان عقل نهفته) میتواند باعث قرمزی و تورم لثه شود. ناحیه اطراف این دندان ممکن است درد شدید و ضربان دار داشته باشد.

چرا لثه‌های من در یک نقطه درد می‌کنند؟

زخم در هر قسمتی از لثه میتواند به دلیل مصرف غذاهای سفت یا تیز، آبسه لثه یا عفونت لثه باشد. غذاهای گیر کرده بین دندان ها هم میتواند به لثه ها فشار وارد کند و اگر با نخ دندان برداشته نشود ممکن است باعث درد لثه شود.

چرا لثه های من خونریزی میکنند و درد دارند؟

خونریزی، تورم یا درد لثه میتواند نشانه ای از بیماری پریودنتال زودرس یا پریودنتیت باشد. التهاب میتواند باعث از بین رفتن بافت همبند یا استخوان حمایتی و جدا شدن دندان از لثه شود. این وضعیت ممکن است باعث خونریزی هنگام مسواک زدن یا پروب کردن و افزایش تحریک دندان و همچنین افزایش بیماری سیستمیک ناشی از باکتری های موجود در دهان شود که وارد جریان خون میشوند.

چرا لثه بین دندان های من درد دارند؟

تجمع غذا بین دندان ها میتواند باعث درد شود. این مشکل با استفاده منظم یا دو بار در روز از نخ دندان بهتر میشود. حذف پلاک ها و باقی مانده مواد غذایی برای سلامت و بهداشت مناسب دندان بسیار مهم است. علاوه بر مسواک زدن باید دوبار در روز از نخ دندان استفاده کنید.

آیا خونریزی لثه ممکن است عفونی شود؟

بله. خونریزی لثه ها میتواند عفونی شود و اغلب در معرض باکتری های مختلف روی غذایی که میخوریم قرار میگیرد. لثه هایی که در حین پروبینگ ملتهب میشوند و خونریزی میکنند ممکن است مبتلا به بیماری پریودنتال در مراحل اولیه باشند که اغلب ناشی از کلونیزاسیون باکتریایی دندان ها و مصرف غذاهایی است که بدون رعایت بهداشت کافی باعث رشد باکتری میشود.