درد دندان عقل | علت ها، علائم و درمان

10 مهر 1401

بسیاری به درد دندان عقل دچار می شوند که شامل علائم نسبتا خفیف تا شدید می شود . ممکن است درد در عقب دهان در بالا و پایین جایی که دندان های عقل هستند ایجاد شود. گاهی یک دندان باعث ایجاد درد می شود و گاهی چندین دندان با هم درد می گیرند.

درد دندان عقل گاهی بدون دلیل است، ناگهان در شب بدون هیچ علائمی شروع می شود. از سوی دیگر، درد دندان عقل می تواند به تدریج و به آرامی شروع شود و ممکن است نادیده یا شاید با چیز دیگری اشتباه گرفته شود.

دلایل درد دندان عقل

درد دندان عقل می تواند به دلایل متفاوتی روی دهد. شاید دندان عقل کج رشد کرده، نمی تواند به درستی در دهان قرار بگیرد یا دچار عفونت شده است. صرف نظر از دلیل، درد دندان عقل واقعا می تواند روی سلامت کلی دهان تاثیر بگذارد و باید فورا درمان شود.

دندان عقل نهفته

وقتی دندان عقل نهفته است، بسیاری از علائم غیر قابل انکار، به ویژه زمانی که وضع دندان بدتر می شود و روی دندان های اطراف تاثیر می گذارد، این وضعیت را آشکار می کند.

درد ضربانی در دندان تحت تاثیر
انتشار درد مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) که فک را به جمجمه متصل می کند. این درد ممکن است به نقاط دیگر سر و صورت نیز منتقل شود.
فشار در دندان های آسیاب عقبی
ورم، حساسیت به فشار و خونریزی لثه
ورم غدد در شانه و گردن
آبسه، عفونت لثه یا دندان
تنفس بدبو به خاطر رشد باکتری ها و عفونت
مشکل یا درد در هنگام جویدن
ورم ناگهانی گره های لنفی در گردن
مال اکلوژن – عدم همترازی دندان ها در فک بالا و پایین

آبسه و عفونت دندان عقل

اولین علامت عفونت دندان عقل معمولا دردی در عقب دهان، در اطراف دندان عقل یا در فک، می باشد. اگر بلافاصله درمان نشود، درد ممکن است به گلو، گردن و کل فک منتقل شود. ممکن است گلو درد نیز داشته باشید و غدد لنفاوی زیر فک شاید ورم کند، زیرا سلول های سفید خون در این مکان تجمع کرده و با عفونت ایجاد شده توسط باکتری ها مبارزه می کنند.

در این مرحله صورت و گردن نیز ممکن است ورم کرده، باعث هشیاری بیشتر گردد و غذا خوردن را سخت تر کند، اما این حالت قطعا علامت عفونت دندان عقل می باشد. بسیاری که دندان عقل عفونی دارند، متوجه می شوند که بو و مزه بد دهان خود را نمی توانند رفع کنند و این موضوع به خاطر باکتری هایی می باشد که در اطراف یا داخل دندان عقل قرار گرفته و بوی ناخوشایند را ایجاد می کنند.

حفره ایجاد شده در دندان عقل می تواند دلیل عفونت باشد. زیرا دندان عقل در انتهای دهان قرار دارد، دسترسی به آن برای مسواک زدن سخت می باشد. نخ دندان کشیدن حتی سخت تر نیز می گردد. در نتیجه این دندان ها در مقابل پوسیدگی آسیب پذیر تر می شود.

پوسیدگی دندان عقل

پوسیدگی دندان اغلب به علت خوردن غذاها و نوشیدنی های بیش از حد شیرین و تمیز نکردن دندان ها و لثه ها ایجاد می گردد.

پوسیدگی دندان، در ابتدا، ممکن نیست باعث ایجاد علائم شود.

اما اگر بدتر شد می تواند منجر به بروز مشکلاتی مانند ایجاد حفره در دندان (حفره دندانی) شود.

اگر در دندان عقل خود حفره دارید، ممکن است موارد زیر را داشته باشید:

دندان درد
درد تیز در دندان در هنگام خوردن و نوشیدن چیزهای شیرین، سرد یا داغ (دندان حساس)
لکه های سیاه، قهوه ای یا سفید روی دندان

پر کردن دندان عقل آسیب دیده

با گذر زمان، ساییدگی و شکافتن ساده ممکن است پر کردگی دندان را از بین ببرد. در شرایط ایده آل، دندان پر شده باید به مدت ده سال دوام بیاورد.

بخوانید: درد دندان پر شده:‌ علت و درمان

اگر دندانی که پر شده خراب شود، دندان مستعد عفونت و پوسیدگی بیشتر می شود. برای اجتناب از این عوارض، پر کردگی باید در اولین فرصت تعویض گردد.

در اینجا برخی از علائم رایجی که نشان دهنده در خطر بودن پر کردگی دندان است، بیان می شود:

افزایش حساسیت دندان عقل، به ویژه به دمای سرد و گرم
درد ناگهانی در دندان درمان شده
شکاف یا ترک مشهود
تغییر در حس دندان عقل (مثلا احساس کردن حفره یا ترک وقتی زبان را روی دندان می کشید)

دندان عقل شکسته

از آنجایی که دندان های عقل آخرین دندان هایی است که رشد می کنند، ممکن است فضای کمی در دهان داشته باشند. وقتی این دندان ها می خواهند به بیرون راه پیدا کنند، ممکن است دندان دیگری این ناحیه را اشغال کرده باشد. دندان عقل ممکن است در زاویه ای غیرطبیعی یا حتی در هنگام بیرون آمدن، کج رشد کند. شکستگی دندان عقل همچنین می‌تواند در اثر ضربه اتفاق بیوفتد.

در این موارد، ممکن است احتمال عفونت زیاد شود. فاصله بین دندان ها به باقی مانده غذا و باکتری ها امکان رشد می دهد که خطر بیماری لثه و پوسیدگی دندان را افزایش می دهد.

درد بعد از کشیدن دندان عقل

معمولا، در طول 24 ساعت اول، شروع به حس کردن دردی به نام درد آسیب بافتی می کنید. این درد شدید یا خفیف به وسیله آسیب بافتی یا استخوانی ایجاد می شود و مانند دردی نیست که مثلا در هنگام سوختن انگشت خود حس می کنید. موضوع خوب در مورد این نوع درد بافتی خاص این است که سطحی می باشد، یعنی در هنگام ترمیم کاهش می یابد.

معمولا، هر دردی که بعد از کشیدن دندان داشته باشید، حدود 6 ساعت در اوج خود خواهد بود. ممکن است متوجه کبودی یا ورم شوید که شروع به ظاهر شدن و خونریزی دهان می شود.

معمولا، درد کشیدن دندان عقل می تواند با مسکن های بدون نسخه مانند ایبوپروفن کنترل شود. معمولا دندانپزشک این مسکن ها را تجویز می کند و ممکن است به شما پیشنهاد شود که دوبار یا بیشتر در روز برای کاهش درد از این داروها استفاده کنید. بعلاوه، دندانپزشک ممکن است پیشنهاد استفاده از پک یخ در فواصل منظمی را برای رفع ورم و کبودی در محل دندان کشیده شده بدهد.

اگر فرآیند دندان عقل پیچیده یا تهاجمی شود، دندانپزشک یا جراح ممکن است مسکن قوی تری را برای کمک به مقابله با درد بیشتر پیشنهاد دهد.

در هر صورت، درد کشیدن دندان عقلی که حس می کنید باید با استفاده از مسکن های بدون نسخه یا قوی تر کنترل شود.

کشیدن دندان عقل در اکثر بیماران در حدود 3 تا 4 روز بهبود می یابد و معمولا در این مرحله، می توانند به زندگی روزمره خود مشغول شوند. با این حال، برای موارد پیچیده یا کشیدن چندین دندان، بهبودی کامل ممکن است 7 تا ده روز زمان ببرد.

درد دندان عقل در بارداری

زنان باردار اغلب حساسیت یا درد دندان را مخصوصا در نزدیک دندان عقل در عقب دهان گزارش می دهند. علت درد پوسیدگی دندان در طی بارداری معمولا مانند ورم لثه و برفک دهان است. هورمون ها جریان خون در ناحیه حساس بدن، از جمله دهان، را افزایش می دهند.

بیشتر مشکلات دندانی را می توان با پمادهای بدون نسخه درمان کرد، اما اگر باردار هستید، باید با دندانپزشک خود تماس گرفته و مشخص کنید که آیا استفاده از داروی دهانی برای شما بی خطر است یا خیر.

درمان درد دندان عقل

درد دندان عقل نهفته، شکسته و یا عفونت کرده می‌تواند بسیار آزار دهنده باشد. در ادامه راه‌های درمان و تسکین درد دندان عقل را بررسی می‌کنیم.

درمان‌های خانگی دندان عقل

هرچند تنها راه حل دائمی مراجعه به دندانپزشک و کشیدن و یا پر کردن دندان عقل است، اما همیشه نمی توان به سرعت این کار را کرد. در زیر برخی از نکات خانگی وجود دارد که ممکن است به کاهش درد دندان عقل در هنگام انتظار برای وقت دنداپزشکی انجام دهید.

بخوانید: علل حساسیت دندان به سرما و گرما و درمان های آن

شستشو با آب نمک

آبکشی لثه ها با آب گرم و محلول سدیم کلراید (نمک) به بهبود سلامت لثه ها و کشته شدن باکتری های مضر کمک می کند. دندان عقل گاهی می تواند به دندان های دیگر آسیب برساند یا وقتی می خواهند در بیایند ایجاد کیست کنند. بنابراین، تمیز نگه داشتن دهان از باکتری های مهم ایده مناسبی می باشد.

سرما و گرما درمانی

گذاشتن پک یخ روی گونه ها می تواند به کاهش التهاب و ورم کمک کند. سرما اثر بی حس کنندگی دارد که باعث کاهش درد می شود. استفاده از گرمای ملایم می تواند ترمیم را با تسکین فشار و افزایش جریان خون در این ناحیه بهبود دهد.

بسته به اینکه درد شما با چه چیزی بهتر می شود می توانید گرما یا سرما درمانی کنید. برخی سرما و گرما درمانی را به تناوب استفاده می کنند. قرار دادن پک سرد یا گرم را به مدت چند دقیقه و چند بار در روز انجام دهید.

آلوئه ورا

آلوئه ورا غنی از آنتی اکسیدان می باشد و خواص ضد التهابی دارد. می توان آن را برای تسکین و کاهش التهاب اطراف ناحیه دردناک استفاده کرد و به ترمیم لثه ها نیز کمک می کند.

می توان ژل آلوئه ورا را روی لثه قرار داد و با آن ناحیه مورد نظر را سرد کرده و تسکین درد موقتی را ایجاد کنید.

پیاز

پیاز خواص ضد التهابی و ضد میکروبی دارد. این مزایای پیاز برای کمک به کاهش التهاب و مبارزه با عفونت باکتریایی مفید هستند.

برای استفاده از پیاز در درمان خانگی شما باید:

تکه ای پیاز ببرید.
در سمتی از دهان که درد دارید آن را بجوید.
برای چند دقیقه به جویدن ادامه دهید تا درد کاهش یافته و سپس پیاز را تف کنید.

این کار به آب پیاز امکان ورود به لثه را می دهد، سپس باکتری ها و التهاب کاهش می یابد.

چای کیسه ای

تانن موجود در چای کیسه ای خواص ضد میکربی و ضد التهابی دارد که یعنی چای کیسه ای می تواند به کاهش ورم و مبارزه با باکتری ها کمک کند.

برای استفاده از چای کیسه ای در درمان خانگی، باید یک فنجان چای درست کنید و آن را به همراه چای کیسه ای در یخچال قرار دهید. وقتی چای سرد شد، می توان چای کیسه ای را برداشته و داخل دهان در جایی که درد وجود دارد، قرار داد.

به چای هیچ خامه، شیر یا شکری نباید اضافه شود.

بهترین قرص‌های مسکن‌ برای تسکین درد دندان عقل

استامینوفن

استامینوفن به صورت بدون نسخه در درسترس می باشد. اما در صورت مصرف مقادیر زیاد، می تواند باعث سمی شدن کبد و مشکلات گوارشی گردد. بنابراین باید طبق دستور پزشک مصرف شود.

آسپرین

آسپرینی که مصرف می کنید و سردرد شدید را تسکین می دهد، ممکن است به رفع درد دندان عقل نیز کمک کند.

بنزوکین

بنزوکین ماده ای بی حس کننده است. در محصولات ضد درد دندانی و بدون نسخه در دسترس می باشد. برای زخم ها یا ضایعات عمیق در افراد زیر دو سال توصیه می شود. در بزرگسالان ممکن است باعث ایجاد حساسیت شود.

ایبوپروفن

ابیوپروفن دارویی بدون نسخه و با خاصیت ضد التهابی می باشد. این داروی ضد التهابی غیر استروئیدی به تسکین درد توسط کاهش التهاب کمک می کند.

در صورت درد دندان عقل چه زمانی به دندانپزشک مراجعه کنیم؟

در برخی موارد، درمان های خانگی ممکن است درد دندان عقل نهفته را کاهش ندهند.

دندان عقل نهفته و یا عفونت کرده می تواند به دندان های اطراف خود صدمه بزند. در برخی در اطراف دندان عقل کیست ایجاد می شود. بعلاوه، به خاطر موقعیت دندان های عقل تمیز کردن آنها سخت تر خواهد بود که احتمال بهداشت دهانی نامناسب را بیشتر می کند.

بخوانید: دندان درد در بارداری : علت و درمان درد دندان بارداری

هر کدام از این مشکلات ممکن است منجر به توصیه کشیدن دندان عقل توسط دندانپزشک یا پزشک گردد.

دندان عقل ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد و یا به سادگی توسط دندانپزشک کشیده شود.

اگر دندان های عقل درد و علائم دیگری را ایجاد کنند، بودن آنها در دهان می تواند برای سلامت دهان مضر باشد. دندان های عقل بیشتر مستعد عفونت و آبسه هستند

و می توانند باعث آسیب، پوسیدگی و بیماری دندان های سالم گردند.

سوالات پر تکرار

سوال 1: آیا درد دندان عقل نهفته می‌تواند باعث سردرد شود؟

بله، در مواردی، دندان عقل نهفته می تواند باعث انتشار درد در فک، صورت و سر گردد.

سوال 2: چه مدت طول می کشد تا جای دندان عقل کشیده شده بهبود یابد؟

اکثرا بعد از یک یا دو هفته کاملا بهبود می یابند. در اکثر موارد، می توانید بعد از چند روز به سر کار، مدرسه و فعالیت های معمول خود برگردید.

سوال 3: درد دندان عقل چقدر طول می کشد؟

اگر دندان عقل را کشیده اید، ممکن است درد شدیدی داشته باشید. اما معمولا حدود چند روز طول می کشد. معمولا حدود دو هفته زمان می برد تا درد به طور کامل از بین برود. در طی این دوره از دندان های دیگر خود به دقت مراقبت کنید تا احتمال عوارض رشد باکتری را کاهش دهید، زیرا برای سلامت کلی شما مهم می باشد.

اگر دندان های عقل شما هنوز در حال بیرون آمدن هستند، ممکن است تا زمانی که کاملا بیرون بیایند درد داشته باشید. تا آن زمان می توانید از درمان های خانگی استفاده کنید. اگر دندان درد شما ادامه داشت، ممکن است دندان عقل نهفته یا مشکل دیگری داشته باشید، بنابراین اگر درد مزمن شد، حتما به پزشک مراجعه کنید.

سوال 4: دلایل ایجاد آبسه‌های دردناک دندان عقل چیست؟

دهان پر از باکتری هایی است که غشایی چسبناک به نام پلاک را روی دندان ها تشکیل می دهد.

اگر دندان های خود را تمیز نکنید، اسید ایجاد شده توسط باکتری های این پلاک ها می تواند به دندان ها و لثه آسیب بزند و منجر به پوسیدگی دندان یا بیماری لثه شود.

بهداشت دهانی نامناسب: اگر از نخ دندان و مسواک به طور مرتب استفاده نکنید، ممکن است پلاک روی دندان ها ایجاد گردد.
استفاده زیاد از غذاها و نوشیدنی های قندی یا نشاسته ای: این مواد می توانند منجر به رشد باکتری های پلاک شوند و ممکن است سبب پوسیدگی و در نتیجه آبسه شوند.
صدمه یا انجام جراحی دندان و لثه در گذشته: باکتری ها می توانند به بخش آسیب دیده دندان ها یا لثه وارد شوند.
داشتن سیستم ایمنی ضعیف: در مورد افرادی که بیماری های زمینه ای مانند دیابت دارند و آنهایی که درمان هایی مانند شیمی درمانی یا داروهای استروئیدی استفاده می کردند، می باشد.

سوال 5: آیا درد دندان عقل خود به خود رفع می شود؟

برخی دندان دردها که در اطراف دندان ( و نه در درون آن) ایجاد می شوند بدون درمان دندانپزشک بهبود می یابند. درد موقت (قرمزی) در لثه می تواند در چند روز رفع گردد. در این مدت با ناحیه دردناک چیزی نخورید. غذاهای نرم مانند تخم مرغ و ماست بخورید و در صورت حساس بودن دندان، از خوردن غذاهای شیرین، خیلی داغ و خیلی سرد اجتناب کنید.

در صورت خوب نشدن درد حتما به دندانپزشک مراجعه کنید.